Quy định mới của tỉnh Hải Nam của Trung Quốc về chặn và lục soát tàu nước ngoài bắt đầu có hiệu lực cùng ngày Việt Nam thực thi Luật Biển.
Hồi cuối tháng 11, Cảnh sát Hải Nam đã được trung ương trao quyền khám xét tàu thuyền đi vào vùng mà Trung Quốc coi là “vi phạm lãnh hải” của họ ở Biển Đông và quy định này có hiệu lực từ ngày 01/01/2013.
Trong một nỗ lực dường như nhằm để giảm bớt căng thẳng với các nước láng giềng có tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói quy định mới chỉ được áp dụng gần khu vực bờ biển của Hải Nam.
Bà Hoa Xuân Oánh được Reuters dẫn lời nói quy định mới sẽ chi được áp dụng trong phạm vi 12 hải lý tính từ bờ biển đảo Hải Nam theo luật đã được Trung Quốc thông qua năm 1999.
“Điều tôi cần nhấn mạnh là các qui định cấp địa phương đượcc chính quyền tỉnh Hải Nam thiết lập là để củng cố việc kiểm soát biên giới biển và mục đích là để xử lý tội phạm hàng hải cũng như duy trì hòa bình ngoài biển.” Hoa Xuân Oánh, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc
“Điều tôi cần nhấn mạnh là các quy định cấp địa phương đượcc chính quyền tỉnh Hải Nam thiết lập là để củng cố việc kiểm soát biên giới biển và mục đích là để xử lý tội phạm hàng hải cũng như duy trì hòa bình ngoài biển.
“Không có sự thay đổi nào về qui mô đối với quy đinh này khi được thực thi so với các qui định năm 1999”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nhắc lại rằng lập trường của chính phủ Trung Quốc là không thay đổi, và rằng Bắc Kinh ủng hộ việc giải quyết tranh chấp chủ quyền biển qua đối thoại với các nước tuyên bố có chủ quyền lãnh thổ tại Biển Đông.
“Tôi nghĩ rằng tất cả các bên nên có thái độ công bằng và khách quan về chủ đề này cũng như nên có thiện chí và tinh thần xây dựng”.
Trong khi đó Tân Hoa Xã chạy tin cho hay Bộ Ngoại Giao Trung Quốc thúc giục Việt Nam kiềm chế hành động làm phức tạp và leo thang các vấn đề liên quan tới hai nước trong bối cảnh Luật Biển của Việt Nam bắt đầu có hiệu lực vào ngày 01/01/2013.
“Lập trường nhất quán của chúng ta là quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam…trên quần đảo Trường Sa, Việt Nam là quốc gia có số đảo đang đóng giữ nhiều nhất so với các quốc gia và các bên có đòi hỏi chủ quyền.” Thủ tướng Việt Nam nói vào ngày 25/11/2011
Bà Hoa Xuân Oánh, người phát ngôn, được dẫn lời nói rằng “Trung Quốc hết sức quan ngại về ảnh hưởng tiêu cực đối với việc thực hiện Luật Biển của Việt Nam trong đó Hà Nội mô tả đảo Tây Sa và Nam Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam”.
Truyền thông trong nước mô tả điều họ gọi là Luật Biển Việt Nam, được Quốc hội thông qua vào giữa năm 2012, có thể xem là lần đầu tiên Việt Nam có một văn bản luật quy định đầy đủ chế độ pháp lý các vùng biển, đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam theo đúng công ước Luật Biển năm 1982.
Luật Biển 2012 này tiếp tục khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Vào tháng 11 năm 2011, Thủ tướng Việt Nam đã có phiên trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội trong đó ông Nguyễn Tấn Dũng khẳng định chủ quyền của Việt Nam tại hai quần đảo này.
Luật Biển này cũng quy định chi tiết về các hoạt động trong vùng biển Việt Nam, quy định rõ những hành vi mà tàu thuyền nước ngoài không được làm khi đi qua.
Ngoài ra Hà Nội cũng khẳng định, thông qua luật biển này, rằng Việt Nam nhất quán “giải quyết các tranh chấp liên quan đến biển đảo với các nước khác bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với UNCLOS 1982, luật pháp và thực tiễn quốc tế”.
BBC TIẾNG VIỆT
TQ sẽ khám tàu nước ngoài ở Biển Đông?
TQ đã có nhiều tàu hải giám hoạt động tại Biển Đông và Hoa Đông
Cảnh sát Hải Nam đã được trung ương trao quyền ‘khám xét tàu thuyền’ đi vào vùng mà Trung Quốc coi là ‘lãnh hải’ của họ ở Biển Đông.
Các hãng thông tấn nước ngoài từ Bắc Kinh hôm 29/11/2012 cho hay từ 1 tháng 1/2013, cảnh sát tỉnh Hải Nam sẽ “lên tàu và khám xét” thuyền bè nước ngoài.
Cho tới nay, các nguồn nước ngoài đều trích dẫn bản tiếng Anh của báo Trung Quốc, tờ China Daily nói các quy định mới cho phép Hải Nam thực hiện việc khám xét và bắt giữa tàu thuyền nước ngoài từ năm mới.
Tuy vậy, hiện không rõ Trung Quốc muốn nói đến cả các tàu khách và tàu hàng hay các loại tàu thuyền nào nữa.
Dù thế, hãng tin Reuters khi đưa tin này đã viết đây là động thái có thể sẽ làm tăng thêm căng thẳng trong vùng biển ‘Nam Trung Hoa đang tranh chấp’.
Trang của SkyNews ở Anh thì đăng tấm bản đồ ‘lưỡi bò’ với chú thích hiện Trung Quốc ‘đang đòi chủ quyền gần hết biển Nam Trung Hoa’.
SkyNews cũng nói họ nhìn thấy ảnh vệ tinh ghi nhận các hoạt động xây cất của cả Trung Quốc và Philippines đang tăng mạnh ở một hòn đảo thuộc Trường Sa.
‘Thật là quá thể’
“Nếu đúng thế thì đây sẽ là lo ngại cho Philippines và cộng đồng quốc tế.” Raul Hernandez
Bài của phóng viên Mark Stone từ Bắc Kinh nói tuy các chuyên gia không lo sợ sẽ có xung đột quân sự ngay lập tức tại khu vực Biển Đông, hoạt động ‘gần sát nhau’ của hải quân các nước có thể làm nổ ra vấn đề nghiêm trọng hơn.
Báo chí quốc tế cũng nói Trung Quốc sẽ “thay thế các tàu hải giám mới” để hoạt động trong vùng biển Đông và Hoa Đông, nơi hiện họ có tranh chấp với Nhật Bản về Điếu Ngư/Senkaku.
Reuters hôm 29/11 trích lời giới chức Philippines nói hành động của Trung Quốc từ năm 2013 sẽ “vi phạm quyền hàng hải quốc tế”.
Tàu cá của Trung Quốc tại Tam Á, Hải Nam
Trung Tướng hải quân Juancho Sabban nói:
“Thật là quá thể. Trong khi chúng tôi đang tìm mọi biện pháp hòa bình thì họ lại làm thế.”
Còn ông Raul Hernandez, phát ngôn viên cho Bộ Ngoại giao Philippines thì nói Bộ của ông còn đang kiểm chứng tin báo chí về quy định mới của Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông nói, nếu đó là sự thật thì “đây sẽ là lo ngại cho Philippines và cộng đồng quốc tế”.
Cho đến chiều 29/11 giờ Hà Nội, chưa thấy giới chức Việt Nam lên tiếng về chuyện này.
Động thái mới đây nhất của Trung Quốc cho in đường lưỡi bò trong hộ chiếu điện tử mới cấp cho công dân họ đã gây ra phản đối và hành động đáp trả của nhiều nước châu Á, gồm cả Việt Nam.
Trong những năm qua, đã nhiều lần Trung Quốc bắt giữ ngư dân Việt Nam đánh bắt cá trên Biển Đông thuộc vùng gần Hoàng Sa và có lúc đòi tiền chuộc rồi mới thả họ về.
Nhưng chuyện công bố để cảnh sát Hải Nam lên tàu và khám xét là diễn biến mới.
BBC TIẾNG VIỆT