Phan Cyril Kongo: Tuyệt Tác Nghệ Thuật Trên Cổ Tay Của Hoạ Sĩ Gốc Việt

Cyril Phan ra đời tại Toulouse vào năm 1969 với mẹ Pháp và cha Việt, TS Phan Văn Song. Ông đã trải qua thời thơ ấu tại Việt Nam, rồi sau đó là tại miền Nam nước Pháp. Khi mới 14 tuổi, mẹ đưa ông đến sống tại Brazzaville, Cộng hòa Congo.

Ông trở về lại Pháp vào lúc 18 tuổi và định cư tại vùng Ba-lê cho tới bây giờ. Hiện nay thì ông đang tiếp tục sáng tác vàcùng sinh sống ngay lẫn cả tại Ba-lê, Hồng Kông và Guadeloupe.

Phan Cyril Kongo, một trong những nhân tài quốc tế Việt Nam tại hải ngoại, được xem như là người đi đầu của nghệ thuật graffiti street art – vẽ tường.

Đối với nghệ thuật đồ xa xỉ, Cyril Phan nổi danh với bộ sưu tầm khăn choàng vuông Carré d’Hermès – dành cho nữ giới với tên đặt là “Graff” – tái hiện từ những tác phẩm đường phố của ông.

RM 68-01 là câu trả lời cho mong muốn cháy bỏng của Richard Mille- ông chủ của hãng đồng hồ nổi tiếng: đó là khát khao kết hợp nghệ thuật đương đại vào bên trong một chiếc đồng hồ. Quả thực vậy, bộ máy Tourbillon này không chỉ đơn thuần là một cỗ máy thời gian, mà đó còn là một tấm vải được thêu dệt nên bởi niềm cảm hứng và sự sáng tạo vô hạn của nghệ sĩ đường phố Cyril Kongo.

Một tác phẩm nghệ thuật tạo nên bởi những chiếc cầu nối và khung đỡ là điều chưa từng có tiền lệ trong lịch sử ngành chế tác đồng hồ, Richard Mille và Kongo đã thành công trong việc chuyển thể nghệ thuật của những bức họa đường phố sang thế giới của vi cơ học và độ chính xác cao, là một bước nhảy táo bạo từ bức tường thô ráp tới những chiếc cầu nối, khung đỡ và mặt đá sapphire quen thuộc trong ngành công nghiệp chế tác đồng hồ.

“Tôi xuất thân từ bộ môn nghệ thuật vẽ graffiti. Tất cả các tác phẩm của tôi đều có nguồn gốc từ graffiti. Trường học dạy tôi vẽ, những thứ còn lại tôi học được ngoài trường đời. Tôi học được cách cảm nhận mọi thứ đang diễn ra xung quanh đồng thời luôn tìm kiếm những ý tưởng mới ở những không gian xa lạ khác.

Graffiti đối với tôi như một thứ ngôn ngữ, nó cũng có riêng các quy luật của nó vậy. Graffiti là một cách thể hiện ý tưởng qua những con chữ, những biểu tượng trên các bề mặt khác nhau, bất kể đó là một tấm vải thô hay là một bức tường. Tôi không phải là một họa sĩ bị bó buộc bởi một không gian, hay một bề mặt cụ thể đã được định sẵn.” Kongo nói. 

RM68-01 recto

Quá trình hoàn thiện kĩ thuật sơn của Kongo kéo dài hơn 1 năm. Một loại sơn airbrush đã được nghiên cứu và phát triển để người nghệ sĩ có thể phun từng giọt một cách tỉ mỉ nhất có thể. Để đảm bảo tính thăng bằng tuyệt đối của bộ máy, trọng lượng của nước sơn phải được tính toán kĩ càng trước khi chính thức thực hiện.

Thử thách quan trọng này đòi hỏi toàn bộ đội kĩ thuật của Richard Mille phải phối hợp với nhau, và cuối cùng, một palette gồm các màu sắc rực rỡ với chất sơn vĩnh viễn có khả năng dính chặt vào các bộ phận làm bằng titanium đã ra đời.

“Đầu tiên chúng tôi nghiên cứu và phát triển các dụng cụ đặc biệt, và sau đó phải mất hơn 1 năm trời thử nghiệm tôi mới có thể sử dụng chúng thành thạo để vẽ lên mặt đồng hồ có kích thước chưa tới 5cm vuông.

Vài bộ phận trong đồng hồ có độ dài không tới 5mm, và tôi còn phải vẽ chữ lên một số bộ phận còn nhỏ và ngắn hơn, làm sao để vừa tạo hiệu ứng về mặt thị giác vừa không sử dụng quá nhiều mực nếu không bộ chuyển động sẽ mất cân bằng trọng lực. Cứ như một chiếc ô tô hoàn chỉnh vậy, tôi phải vẽ khung gầm, động cơ, các piston và từng chi tiết nữa..” Kongo chia sẻ.

Kĩ thuật sản xuất này khiến cho người nghệ sĩ có thể vẽ nên những đường thẳng mỏng đến độ không thể nhìn thấy bằng mắt thường, tuy nhiên do tính chất vô cùng phức tạp khiến nó không thể dùng tay để thực hiện, kể cả khi sử dụng những loại bút có phần ngòi tinh xảo đến mức nào đi chăng nữa.

Từng chi tiết nhỏ của đồng hồ đều được hoàn thiện một cách hoàn hảo bởi đôi tay của người nghệ sĩ mệnh danh “Người đàn ông Màu sắc”.