Ngày 16.12.2010, chúng tôi viết bài với đầu đề VINASHIN QUỴT NỢ NƯỚC NGOÀI !(?). Món nợ nước ngoài tổng cộng là USD.600 triệu. Ngày hôm nay 20.12.2010, theo thời biểu hoàn vốn, thì Vinashin phải trả USD.60 triệu, nhưng Vinashin xin hoãn và phía Tài chánh nước ngoài chưa trả lời chấp thuận hay không.
Hôm nay, chúng tôi nhận được được hai Bản Tin do Đài RFI gửi cho :
1) Bản Tin của BLOOMBERG, ngày 20.12.2010, do Bà Katrina NICOLAS từ Singapore, với đầu đề VIETNAM DEFAULT SWAPS SOAR AS LENDERS AWAIT $60 MILLION VINASHIN REPAYMENT.
2) Bản Tin của AFP, ngày 20.12.2010, từ Hà Nội đánh đi.
Chúng tôi xin viết về nội dung của hai Bản Tin này để độc giả tiện theo rõi những gì đang xẩy ra, nhất là tầm ảnh hưởng tai hại cũa việc không trã nợ đáo hạn không phải cho riêng Vinashin mà cho cã tương lai Kinh tế, Thương mại Việt Nam.
Bản chất món nợ và Thời biểu hoàn vốn
Tập đoàn nhà nước VINASHIN là phía xin vay USD.600 triệu. Phía xin vay nhờ CREDIT SUISSE giúp đỡ để kêu gọi cho vay số tiền là USD.600 triệu vào năm 2007. CREDIT SUISSE kêu gọi trong nghiệp đoàn của mình (Syndicat bancaire) gồm Standard Chartered Bank và Tập đoàn vốn Elliott Advisors Ltd. để cùng góp số vốn cho vay là USD.600. Thời hạn vay là 7 năm. Số vốn này phải hoàn lại trong vòng 5 năm, mỗi 6 tháng trả USD.60 triệu, bắt đầu lần trả đầu tiên là ngày 20.12.2010.
Vinashin không đủ tín nhiệm để vay món nợ, nên món nợ này phải được bảo đảm bởi Chính phủ Việt Nam. Thực vậy, Bản Tin của AFP từ Hà Nội viết rõ rệt như sau:
“… un emprunt de 600 millions syndiqué par le Crédit Suisse et garanti par le gouvernement vietnamien. «
(… món vay 600 triệu được được tổ chức bởi Crédit Suisse và được bảo đảm bởi chính phủ Việt Nam).
Đối với việc trả lần đầu USD.60 triệu này, Vinashin làm đơn xin hoãn lại một năm, lấy lý do Tập đoàn Vinashin thua lỗ USD.4.4 tỉ và ở trong tình trạng gần như vỡ nợ. Lý do này cũng được hiểu như lời đe dọa quỵt nợ của Vinashin.
Bản Tin của Bloomberg viết:
“The Company (Vinashin) which the government says had debt of about 86 trillion dong (USD.4.4 billion) as of June, won’t be able to make the loan repayment because of lack of funds, Chairman Nguyen Ngoc Su told the Vietnam Economic Forum website last week “.(Công ty (Vinashin) mà chính phủ nói là đã có món nợ chừng 86 ngàn tỉ đồng (USD.4.4 tỉ) vào tháng 6, nên không thể hoàn trả do thiếu thiếu vốn, Chủ tịch Nguyễn Ngọc Sử đã nói như vậy tuần rồi cho Hội Nghị Kinh tế Việt Nam).
Theo Bản Tin của AFP, món nợ được bảo đảm bởi chính phủ Việt Nam (garanti par le gouvernement vietnamien), thì Nghiệp đoàn Ngân hàng Crédit Suisse mới tổ chức và ưng thuận cho vay. Nếu Tập đoàn Nhà nước Vinashin vỡ nợ, không trả được, thì Chính phủ Việt Nam phải chịu trách nhiệm hoàn trả đúng hạn, trừ trường hợp Nhà Nước Việt Nam cũng tuyên bố vỡ nợ để xin hoãn nợ.
Khi đã bảo đảm cho món nợ này, mà Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tuyên bố Nhà Nước không chịu trách nhiệm hoàn nợ, đó là điều quá ngỗ nghịch, cối chầy như tuyên bố qụyt nợ vậy.
Hậu quả của việc
xin hoãn trả USD.60 triệu lần đầuNhững hậu quả này không phải cho riêng Tập đoàn Vinashin, mà cho cả những Tập đoàn nhà nước khác cũng như cho Kinh tế, Thương mại chung của cả nước Việt Nam. Chúng tôi nói về những hậu quả trước ngày 20.12.2010, rồi tức khắc trong ngày hôm nay 20.12.2010, và sau này cho tương lai tín dụng của Việt Nam.
Hậu quả trước 20.12.2010
Tình trạng thua lỗ USD.4.4 tỉ đã làm cho giới Tài chánh quốc tế đánh giá rất thấp về nền Kinh tế Việt Nam trong tay độc quyền của các Tập đoàn Kinh tế quốc doanh. Thêm vào đó, Ngân sách Nhà nước thiếu hụt trầm trọng, kho dự trữ ngoại hối chỉ còn bảo đảm nhập cảng trong vòng hơn một tháng. Gần hơn cả, khi nói về hoàn nợ USD.60 triệu, thì Chủ tịch Nguyễn Ngọc Sử tuyên bố Công ty hầu như vỡ nợ, nghĩa là hé cho thấy tình trạng như quỵt nợ. Nhưng điều quan trọng hơn cả là Thủ tướng tuyên bố Chính phủ không chịu trách nhiệm hoàn vốn mặc dầu đã bảo đảm cho món nợ này (garanti par le gouvernement vietnamien).
Những tuyên bố này cho thấy ý định muốn QUỴT NỢ.
Vì vậy, trước ngày 20.12.2010, giới Tài chánh và các Tập đoàn Thẩm định Tín dụng như MOODY’S, STANDARD & POOR’S đã đồng loạt hạ điểm các Công ty quốc doanh Việt Nam. Việc hạ điểm này không những đối với các Tập đoàn Kinh tế quốc doanh, mà còn cả đến những nợ nần Nhà nước vì họ biết rằng những Tập đoàn Kinh tế này cũng chính là Nhà Nuớc.
Bản Tin của AFP từ Hà Nội viết:“L’agence de notation STANDARD & POOR’S a souligné la semaine dernìere que la situation de Vinashin fragilisait le système bancaire et les capacités de crédit de l’ensemble du pays communiste. Tandis que MOODY’S dégradait la note des obligations d’Etat vietnamiennes, en raison notamment des dettes abysssales des conglomérats d’Etat. »
(Chi nhánh định điểm STANDARD & POOR’S đã chú thích tuần vửa rồi rằng tình trạng của Vinashin đã làm mong manh hệ thống ngân hàng và những khả năng vay vốn của toàn thể nước cộng sản. Trong khi ấy, MOODY’S đã hạ điểm những công trái phiếu Nhà Nước Việt Nam chỉ vì lý do chính yếu là những nợ nần tận đáy của những Tập đoàn Kinh tế quốc doanh)
Hậu quả tuyên bố chính ngày hôm nay, 20.12.2010
Theo Tập đoàn Royal Bank of Scotland, tin từ Singapore cho biết là lúc 13g18, điểm căn bản để bảo vệ nợ của Nhà Nước Việt Nam đã tăng lên 295 điểm. Mỗi điểm được tính phải trả là USD.1’000 cho việc bảo đảm mỗi món nợ USD.10 triệu, nghĩa là cứ USD.10 triệu, phải trả thêm tiền bảo đảm là : 295 x USD.1’000.- = USD.295’000.-. Nếu món nợ là USD.60 triệu chưa kịp trả, thì phải chịu : USD.295’000 x 6 = 1’770’000.-
Trong ngày hôm nay cho đến lúc này, theo Bản Tin của Bloomberg từ Singapore, mọi phía yên tiếng và chờ đợi nhau, khước từ mọi bình luận. Tập đoàn KPMG Hồng Kông đã được chỉ định cố vấn cho Con nợ Vinashin, trong khi ấy Tập đoàn Luật ALLEN & OVERY đã được ủy nhiệm bởi phía Chủ nợ như cố vấn Luật pháp. Ông Edward MIDDLETON thuộc phía Tập đoàn Hồng Kông KPMG đã từ chối không trả lời. Cũng vậy, Ông David KIDD thuộc Tập đoàn Luật pháp ALLEN & OVERY cũng từ chối bình phẩm. Ngay cả phát ngôn viên CREDIT SUISSE Hong Kong và Ông Adam HARPER đại diện Chủ vốn ELLIOTT Advisers cũng từ chối bình phẩm.
Bản Tin của AFP từ Hà Nội cũng nói về sự yên lặng từ hai phía :« Ni Crédit Suisse ni Vinashin n’ont répondu lundi aux questions de AFP »
(Cả Crédit Suisse, cả Vinashin đều đã không trả lời ngày thứ hai cho những câu hõi của AFP).
Mỗi bên như đang giữ thế : làm thế nào QUỴT NỢ (?) và làm thế nào ĐÒI ĐƯỢC NỢ. Tình trạng căng thẳng giữ thế này sẽ làm mất tin tưởng vào khả năng vay vốn của Việt Nam.
Hậu quả sau 20.12.2010 nếu Việt Nam
không tôn trọng hoàn nợ đáo hạn.Nhận định về hậu quả của việc Vinashin không hoàn nợ đúng hạn, Giáo sư Jonathan PINCUS, Kinh tế gia tại Trường Harvard Kennedy ỡ Thành phố Hồ Chí Minh đã nói :
« If Vinashin doesn’t pay, it will make it more expensive for any Vietnamese entity, government-ownered or otherwise, to get overseas financing. People in the government don’t seem to be thinking long-term about the implications of this for Vietnam’s fiancial credibility “ (Bloomberg, by Katrina NICHOLAS, 20.12.2010, from Singapore)
(Nếu Vinashin không trả, việc này sẽ làm nợ nần trở thành rất mắc mỏ cho bất cứ Công ty Việt Nam nào, quốc doanh hay không quốc doanh, về việc có được tài chánh nước ngoài. Những người trong Chính phủ dường như không nghĩ đến dài hạn về việc này đối với lòng tin tưởng tài chánh dành cho Việt Nam).
Bản Tin của AFP còn nhắc lại lời từ chối của Nhà Nước không nhận trách nhiệm hoàn vốn trong khi lúc vay vốn thì Nhà Nước đã long trọng bảo đảm việc hoàn vốn (“emprunt de USD.600 millions garanti par le gouvernement vietnamien”). Bản Tin viết:
“Le gouvernement a insisté sur le fait que le groupe devrait payer lui-même ses dettes ».
(Chính phủ đã nhấn mạnh rằng chính Tập đoàn phải trả những nợ nần của mình)
Việc mất tín nhiệm Tài chánh không phải chỉ liên hệ đến việc VAY VỐN (Project Financing) nước ngoài, mà nó còn liên hệ đến Kinh doanh của các Công ty trong tương lai đối với các bạn hàng. Thực vậy, những giao dịch thương mại linh kiện sản xuất hay hàng hóa trao đổi cần có Tín dụng ngắn hạn (Commodity Finances). Khi mất tin tưởng về nợ nần, thì những bạn hàng đòi hỏi phải trả tiền mặt mới giao hàng. Nếu có cho tín dụng ngắn hạn về hàng hóa, thì người cung cấp hàng hóa tăng giá bán để bù trừ vào nguy hiểm tín dụng. Đây là những hậu quả thiệt hại lâu dài về hoạt động Kinh tế, Thương mại cho Việt Nam.
Ông tân Tổng Giám đốc Nguyễn Ngọc Sử, mới nhận chức, chưa ăn được gì, nay phải gồng mình trả nợ cho Ông cựu Tổng Giám đốc đã làm mất USD.4.4 tỉ. Nguyễn Tấn Dũng đồng chịu trách nhiệm về món nợ khổng lồ này, liệu Ông tân Thủ tướng khác nhận chức thay cho Nguyễn Tấn Dũng, có nhận trách nhiệm hoàn món nợ này thay cho cựu Thủ tướng Dũng hay không.
Họ tìm cách đổ trách nhiệm cho nhau để thoái thác hoàn nợ mà không nghĩ rằng hậu quả quỵt nợ sẽ đổ lên đầu Dân chúng Việt Nam.
TS NGUYỄN PHÚC LIÊN, Giáo sư Kinh tế
Geneva, 20.12.2010
2 Comments
Tony Young
Cám ơn tác gỉa rất nhiều, bài viết soạn thảo rất chi tiết. Tuy nhiên có một chử xài không đúng.. Trong bài có câu “86 ngàn tỉ đồng”. Theo tiếng VN thì không nên nói “một ngàn tỉ đồng”. Một ngàn tỉ tức là một “ức”. Phải nói là một “ức đồng” (one billion đồng). Đếm theo chử VN thì trăm, ngàn, triệu, ức, vạn…( hundred, thousand, million, billion, trillion…)Sẳn đây nói luôn về sự sai lầm của đa số dân VN khi nói về tuổi tác. Mấy năm gần đây tôi thường thấy những câu nói như: 2 thảng tuổi, 9 tháng tuổi, vv…Xài như thế trật chử và nghe chướng tai. Nói đúng nếu trẻ con chưa được một tuổi thi chỉ nên nói tháng, thí dụ như: “Bé đã được 2 tháng, 9 tháng…” Khi đã nói tháng (ch ưa d ư ợc m ột tu ổi) thì không xài “tháng tuổi”.
TS.LS Lưu Nguyễn Đạt
Từ điển Tiếng Việt và Hán Việt Từ Điển Đào Duy Anh đều định nghĩa chữ “vạn”= số đếm bằng mười [10] nghìn/ngàn, như trong “ba vạn … bằng ba mươi nghìn…”
Vậy nên dịch/đối chiếu:
hundred =trăm;
thousand=ngàn; ten thousand=vạn [10 ngàn];
million= triệu [1,000 ngàn],
billion= tỷ [nghìn/ngàn triệu]
trillion= ức [nghìn/ngàn tỷ]
Vậy xin góp ý. Lưu Nguyễn Đạt