Trước khi đi vào nhận định mục tiêu chuyến Mỹ du của ông Trương tấn Sang chúng ta hãy nhận định về hiện tình của đảng CSVN.
Đảng CSVN hiện nay đang lâm vào thế đấu đá tranh giành quyền lực giữa ba nhóm thế lực: một của ông Nguyễn tấn Dũng , một của ông Nguyễn phú Trọng và một của ông Trương tấn Sang.
Ba nhóm quyền lực này hình thành thế “chân vạc” trong đảng CSVN.
Nhưng cả ba nhóm quyền lực này đang lâm vào thế tranh giành để độc chiếm quyền lực. Thay vì tạo sự ổn định họ luôn luôn có xu hướng muốn thay đổi thực trạng quyền lực, đây là điều rất thường xãy ra ở các chế độ CS, nhất là tại Trung cộng hậu Mao trạch Đông và Đặng tiểu Bình hay ở Việt Nam hiện nay vì giới lãnh đạo trong đảng CSVN không có nhân vật nào đủ uy tín và hậu thuẩn, kể cả sắp xếp của quốc tế Cộng sản cũng không thể xác lập một trật tự ổn định như trong thời của Hồ chí Minh hay Lê Duẫn.
Nhưng phải xác định rõ là những cuộc đấu đá này mang tính tranh giành quyền lực chứ không phải do bất đồng chính kiến. Cho nên dù mâu thuẩn giữa các phe nhóm là rất sâu sắc nhưng họ vẫn thống nhất với nhau về nguyên tắc căn bản là duy trì và bảo vệ chế độ “XHCN” với đảng CS độc quyền lãnh đạo không chấp nhận đa nguyên đa đảng và dân chủ hóa VN.
Chính sự định hướng này quyết định chính sách đối nội và đối ngoại của chế độ CSVN. Cho nên trong đường lối đối ngoại hay đối nội , nhất là đối ngoại sự chỉ đạo của Bộ chính trị và Trung ương đảng là kim chỉ nam hành động của bất cứ nhân vật lãnh đạo nào.
Chuyến công du của ông Trương tấn Sang sang Trung quốc vừa qua cũng chỉ là một sự tiếp tục của đường lối chung đã được Bộ chính trị và Ban bí thư “nhất trí”. Cho nên chúng ta không lạ gì khi thấy trong Thông cáo chung Trung –Việt có đến 29 lần “nhất trí” và nhất trí cao như vậy!?
Theo thiển ý, với chuyến đi Trung quốc vừa qua của ông Trương tấn Sang, CSVN đã xác định rõ vị trí và định hướng của mình trong quan hệ giữa hai siêu cường Mỹ- Trung, đó là coi mối quan hệ Trung- Việt là nền tảng, giống như quan hệ Việt- Xô trước đây bất chấp thực tế phủ phàng là Trung cộng đang từng bước thôn tính Việt nam trên mọi lãnh vực mà mục đích cuối cùng là biến VN thành quận huyện của Tàu.
Đảng CSVN chỉ có một ưu tư duy nhất là làm sao giữ vững chế độ CS, giữ vững quyền độc tôn lãnh đạo đất nước và bảo vệ khối tài sản khổng lồ mà họ và gia tộc đã thủ đắc được sau hơn nữa thế kỷ cầm quyền và sẽ tiếp tục như vậy cho đến khi… sụp đổ!
Còn đối với TC thì họ luôn dành cho đảng CSVN sự ủng hộ “mạnh mẽ” ,“kiên định” vì TC biết rằng không ai phục vụ quyền lợi cho TC tốt hơn người đồng chí CSVN trong bối cảnh Mỹ đang xoay trục chiến lược sang vùng châu Á – Thái bình dương.
TC không hài lòng khi thấy nội bộ đảng CSVN đang hục hặc với nhau để tranh giành thế lực, và theo thiển ý, chắc chắn là trong lần diện kiến chủ tịch Tập cận Bình vừa qua của ông Trương tấn Sang, TC có nêu lên sự lo lắng này vì họ muốn nội tình của đảng CSVN ổn định để không phương hại đến chiến lược của TC tại biển Đông và khu vực.
Còn đối với nhân dân và đất nước VN thì những hậu quả tai hại của chuyến Trung du này của ông Trương tấn Sang khó lòng lường hết được, e rằng nó sẽ như chiếc vòng kim cô trên đầu CSVN và như những sợi dây trói buộc thêm thân thể mẹ VN!
Câu hỏi đặt ra ở đây là ông Trương tấn Sang Mỹ du để làm gì?
CSVN đủ khôn ngoan để biết rằng nếu chỉ “thân thiện” với Trung quốc mà không tỏ ra “biết điều” với Hoa kỳ sẽ là một sai lầm chiến lược, cho nên Bộ chính trị đảng CSVN quyết định vội vàng cho ông Trương tấn Sang gấp rút công du Hoa kỳ để “tái cân bằng” quan hệ quá thiên lệch mang nặng màu sắc quan hệ ngoại giao thời chiến tranh lạnh.
Bộ chính trị cử ông Trương tấn Sang đi Mỹ để làm yên lòng đối tác Mỹ rằng Việt Nam vẫn giữ thế “trung lập” giữa hai siêu cường.
CSVN không muốn làm Mỹ thất vọng và “nổi giận”
Nhưng định hướng ngoai giao của đảng CSVN rất rõ ràng:
– Với TC là “đồng chí” “anh em”, là hợp tác, đối tác chiến lược toàn diện trên tinh thần “16 chữ vàng” và “4 tốt”.
– Còn với Mỹ chỉ là đối tác kinh tế vì VN muốn “làm bạn với tất cả các nước” trong “quan hệ đa phương” mà thôi.
Hiện nay Hoa kỳ là thị trường lớn và đầy hứa hẹn để cân bằng cán cân thương mại bị thâm thủng nặng của VN. Trong tương lai việc gia nhập Hiệp ước Đối tác xuyên Thái bình dương TPP do Mỹ chủ xướng sẽ là cứu tinh cho nền kinh tế VN đang hụt hơi.
Với áp lực của một nền kinh tế đang xuống dốc dẫn đến nguy cơ bất ổn xã hội là một thực tế, nên CSVN rất cần Mỹ. Nhưng sẽ không có chuyện hợp tác với Hoa kỳ để ngăn chận sự hoành hành của TC tại biển Đông vì biển Đông và chủ quyền của đất nước không bao giờ là quan trọng đối với đảng CSVN. Hơn nữa VC ngầm hiểu rằng Biển Đông là “quyền lợi cốt lõi” của TC nên không dám đụng đến hồ sơ “tế nhị” này.
CSVN luôn ý thức rằng Trung cộng còn –Việt cộng còn, TC mất – VC mất, cho nên VC sẽ không có bất cứ một “hợp tác” nào với Mỹ nếu nó đe dọa đến quyền lợi và mục tiêu chiến lược của TC.
Người Mỹ không nên kỳ vọng điều này ở CSVN, nếu nước Mỹ muốn bảo vệ lợi ích chiến lược của mình thì cách duy nhất là giúp thúc đẩy tiến trình dân chủ hóa Việt Nam và khu vực để Việt Nam có cùng một giá trị với Hoa kỳ trong mục tiêu bảo vệ hòa bình và sự thịnh vượng của nhân loại trong thế kỷ 21 này.
Chuyến Mỹ du vừa rồi của ông Trương tấn Sang còn nhắm đến một mục tiêu chính trị nữa, đó là nhân chuyến thăm này VC mong muốn Tổng thống Obama sang thăm Việt Nam để lòe với dân chúng và ngầm gởi một thông điệp đến những người đấu tranh cho Dân chủ và Nhân quyền tại Việt Nam cũng như cộng đồng người Việt quốc gia khắp thế giới là họ (VC) mới là đối tác của Mỹ!!
Hồ sơ khó khăn nhất mà VC phải giải quyết trong thời gian tới đó là hồ sơ vi phạm nhân quyền tại Việt Nam mà người Mỹ đã đặt ra như một điều kiện để được Mỹ chấp nhận nâng tầm quan hệ ngoại giao và mở đường cho CSVN gia nhập TPP mà không bị sự phủ quyết của quốc hội Mỹ.
Chúng ta phải chờ xem, nhưng theo tôi lúc này người Mỹ đã ít nhiều mất kiên nhẫn vì thái độ “nước đôi” của CSVN và sự quyết đoán của TC mỗi ngày một dữ dội hơn trên nhiều khu vực nhất là tại châu Á-Thái bình dương.
Xin được nhắc lại trước chuyến Mỹ du của ông Trương tấn Sang, ông tướng Đỗ bá Tỵ – Tổng tham mưu trưởng quân đội nhân dân VN cũng đã đến thăm Ngũ giác đài, tất cả những hành động này chỉ nhằm mục đích tuyên truyền không hơn không kém, nên đã chẳng mang lại sự “đột phá” nào như mong đợi của một số người.
Chúng ta nên nhớ rằng người dân Việt Nam, vốn thực dụng và bị đầu độc, luôn coi mối quan hệ với Mỹ là một “bảo đảm” cho sự thành công và vững chắc của chế độ. VC luôn biết khai thác tâm lý này.
Cuối cùng, chuyến Mỹ du của Trương tấn Sang vừa qua chẳng mang lại kết quả gì to lớn cho cả hai phía Mỹ- Việt và điều gì tốt đẹp cho đất nước Việt Nam. Nó chỉ phục vụ ý đồ tuyên truyền của CSVN thôi. Vì vậy quan hệ Mỹ- Việt cũng không thể tiến xa hơn được trong thời gian tới và như vậy CSVN vẫn tiếp tục lộ trình trong quỹ đạo của Trung hoa.
Xin dẫn lời của nhà bình luận thời cuộc Elle Bork của US News để kết thúc bài này:
“Lời mời ông Sang viếng thăm Hoa Kỳ là một quyết định thiếu khôn ngoan nếu xem xét những gì đang xảy ra ở Việt Nam. Vì cuộc gặp sẽ được diễn ra nên việc yêu cầu Tổng thống Obama chia sẻ công khai và rõ ràng với Chủ tịch Sang về vai trò của dân chủ trong chính sách châu Á của Hoa Kỳ là vô cùng cấp bách. Và sau đó Tổng thống Obama nên hành động cụ thể như những gì ông đã nói”.
“Thực tế là dân chủ cuối cùng sẽ giúp cho ‘trục châu Á’ thành công, chứ không phải các cuộc trao đổi ‘thực tế’ với một quốc gia như Việt Nam”[1]
Huỳnh ngọc Tuấn
29/7/2013
[1] tạp chí PHÍA TRƯỚC