Đầu tháng 12, tại đại hội Cincinnati, Tổng Thống Đắc Cử [TTĐC] Donald Trump đã cho dân chúng biết Ông sẽ chọn Đại Tướng TQLC James Mattis [đặc danh “Mad Dog”/Chó Dữ và “The Warrior Monk”/Tướng Độc Thân] làm Bộ Trưởng Quốc Phòng. Trong trường hợp này, Tướng Mattis cần được Quốc Hội Đặc Miễn.
Khởi đầu, Bộ Quốc Phòng được tổ chức bởi Sắc Luật National Security Act 1947, phối hợp Bộ Binh [trước là Bộ Chiến Tranh/Department of War], Hải Quân và Không Quân thành một, dưới hình thức Bộ Quốc Phòng ngày nay.
Để thực thi chủ nghĩa Dân Sử Kiểm Soát Quân Sự [Civilian control of the military], Sắc Luật National Security Act 1947 quy định “bất cứ ai thi hành quân vụ chính quy suốt 10 năm sẽ không đủ tư cách làm Bộ Trưởng Quốc Phòng” [who has within ten years been on active duty as a commissioned officer in a Regular component of the armed services shall not be eligible as Secretary of Defense].
Tuy nhiên, Tướng George C. Marshall giải ngũ năm 1947 để trở thành Ngoại Trưởng cho tới năm 1949, rồi trong năm 1950 Ông cũng được Quốc hội đặc miễn để trở thành Bộ Trưởng Quốc Phòng, chỉ trong một năm. Dù sao Ông cũng lưu danh với danh xưng Kế Hoạch Marshall (Marshall Plan) vốn là một kế hoạch trọng yếu của Hoa Kỳ nhằm tái thiết và thiết lập nền móng vững chắc cho các quốc gia Tây Âu, đẩy lui chủ nghĩa cộng sản sau Đệ Nhị Thế Chiến. Tên chính thức là “Kế hoạch phục hưng Châu Âu” (European Recovery Program – ERP), nhưng “Kế hoạch Marshall” thường được gọi theo tên của Ngoại trưởng Mỹ George Marshall, người đã khởi xướng và ban hành kế hoạch.
Sau đó, Quốc Hội ban luật Quy Định Thi Hành Quốc Phòng [National Defense Authorization Act] năm 2008, giảm thời gian giải ngũ xuống còn 7 năm để đương sự được đề cử đủ tư cách nhậm chức Bộ Trưởng Quốc Phòng. Tướng Mattis giải ngũ năm 2013, mới được 3 năm, nền cần được Quốc Hội đặc miễn, như trường hợp Tướng Marshall trước đây.
Luật quy định như vậy cốt duy trì truyền thống chức vụ Bộ Trưởng Quốc Phòng thuộc dân sự [Secretary of Defense is a civilian position], đúng theo chủ nghĩa Dân Sử Kiểm Soát Quân Sự.
Tương Mattis sẽ không gặp khó khăn khi qua thủ tục nhậm chức Bộ Trưởng Quốc Phòng, vì Thượng Nghị Sĩ McCain, Chủ Tịch Uỷ Ban Quân Vụ các Thượng Nghị Sĩ Cộng Hoà thắng thế tại Thượng Viện sẵn sàng phê chuẩn Tướng Mattis vào chức vụ mong đợi. Chỉ riêng Thượng Nghị Sĩ Dân Chủ Kirsten Gillibrand, cũng thuộc Uỷ Ban Quân Vụ, mới chống đối việc đặc miễn này. Nhưng sẽ không thay đổi được gì.
ĐỂ TẠM KẾT:
Tuy nhiên, dù thường chống đối chiến lược yếm thế của chính thể Obama, và nay được sự tín nhiệm của TTĐC Trump, Tướng Mattis vẫn có ảnh hưởng ngược lại căn bản quốc phòng của TTĐC Trump, hay ít ra sẽ đề nghị bổ túc như sau: [a] tiếp tục hợp tác với các lãnh tụ Đồng Minh; [b] tiếp tục cảnh giác dự tính xâm lược của Nga; [c] không nên gạt bỏ Thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Iran [Iran Nuclear Deal] theo đó, Iran đồng ý lùi lại một phần của chương trình hạt nhân của họ, nhằm đổi lấy sự nới lỏng một số lệnh trừng phạt.
Lãnh đạo quốc phòng như vậy vẫn có thể dung hoà với đường lối cứng rắn, nhưng thực tiễn của TTĐC Trump: [a] khởi đầu lên giọng tố lớn để dằn mặt kẻ thù hay thành phần chống đối; [b] rồi sẵn sàng mặc cả, thương lượng; [c] để cuối cùng nhận lấy phần thắng lợi khả ứng và thích hợp nhất.
Đó là diễn tiến cụ thể của “Hoà bình trong thế mạnh” và thế hợp tác với điều kiện khả chấp. TTĐC Trump sẽ chơi đòn “ba-lá” này tại Trung Dông, Châu Âu, Chấu Á/Đông Nam Á, vừa dằn mặt kẻ thù, vừa vờn buộc đồng minh, miễn kết quả canh bạc có triển vọng dung hoà và bảo đảm quyền lợi cho Hoa Kỳ.
Vậy hãy thận trọng theo dõi chính sách quốc phòng mà Tướng Mattis sẽ thực thi khi còn trong Nội Các của TTĐC Donald Trump.
Lưu Nguyễn Đạt, PhD, LLB/JD, LLM
Michigan State University
DIỄN ĐÀN VIỆT THỨC
KHƯỚC TỪ TRÁCH NHIỆM [DISCLAIMER]
Những tài liệu đăng trên DIỄN ĐÀN VIỆT THỨC nhằm thực thi tự do ngôn luận cá nhân, đa diện, tập thể, nên không phản ánh quan điểm hay lập trường của DIỄN ĐÀN VIỆT THỨC [Viet Thuc Foundation]. Mọi ý kiến và tài liệu đăng tại DIỄN ĐÀN VIỆT THỨC chỉ có tính cách thông tin, tham luận nhằm giúp độc giả gần gũi với thời cuộc liên quan tới văn hoá, giáo dục, kỹ thuật, kinh tế, xã hội, tài chính, luật pháp, chính trị, v.v. hiện hành tại Hoa Kỳ và trên thế giới.
Quý độc giả cần tìm hiểu kỹ lưỡng về sự chính xác, mức độ cần và đủ của tài liệu trước khi ứng dụng. Do đó DIỄN ĐÀN VIỆT THỨC khước từ trách nhiệm về nội dung và cách sử dụng những ý kiến, tài liệu và thông tin nhận được đăng trên bổn báo. Tuy nhiên, việc tham khảo thông tin và những ý kiến cần thiết, trình bày theo tinh thần cởi mở, tương kính, hoà nhã, sẽ giúp quý độc giả thêm phương tiện so sánh kiến thức một cách xây dựng, quy mô, đa dạng. Đó là điều mong ước của DIỄN ĐÀN VIỆT THỨC.