Đại sứ Mỹ Gary Locke dùng bài diễn văn chót tại chức để hối thúc Bắc Kinh tăng cường chế độ pháp trị và tôn trọng quyền tự do bày tỏ ý kiến của người dân.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Trung Quốc, ông Gary Locke, hôm nay đã dùng bài diễn văn chót của ông khi tại chức để hối thúc Bắc Kinh tăng cường chế độ pháp trị và tôn trọng quyền tự do bày tỏ ý kiến của người dân. Từ Bắc Kinh, các thông tín viên đài VOA gởi về bài tường thuật sau đây.
Phát biểu trước một nhóm sinh viên Trung Quốc ở Bắc Kinh, Đại sứ Locke nói rằng trong nhiều trường hợp Trung Quốc chỉ cần tuân hành các luật lệ hiện có để bảo vệ cho các quyền cơ bản của con người.
“Trung Quốc có một tương lai vĩ đại ở trước mắt. Tuy nhiên, việc đạt được tiềm năng đầy đủ của đất nước này sẽ tùy thuộc vào một guồng máy tư pháp độc lập và được kính trọng, một hàng ngũ luật sư tận tụy với nghề nghiệp và tích cực hoạt động, và một sự lãnh đạo khôn ngoan; nhưng quan trọng hơn hết là sự tôn kính đối với chế độ pháp trị. Nó sẽ tùy thuộc vào sự tôn trọng đối với quyền tự do ngôn luận được hiến pháp bảo đảm cho tất cả mọi người, một mạng lưới internet mở rộng, và những người dân được thông tin đầy đủ, sẵn sàng tham gia vào những cuộc đối thoại không bị hạn chế về cách thức tốt nhất để xây dựng một tương lai ổn định và tiến bộ cho Trung Quốc.”
Ông Gary Locke, năm nay 63 tuổi, sẽ rời Bắc Kinh vào thứ bảy tuần này. Ông đã giữ chức đại sứ từ năm 2011 tại một trong những nhiệm sở ngoại giao phức tạp nhất của Mỹ giữa lúc có sự gia tăng của các mối căng thẳng với Bắc Kinh.
Nhiều lời bình luận của ông Locke ngày hôm nay tập trung vào mối quan tâm của Hoa Kỳ đối với việc Trung Quốc gia tăng đàn áp những người chỉ trích Đảng Cộng Sản.
“Hoa Kỳ quan tâm sâu sắc đối với xu thế hồi gần đây của những hành vi sách nhiễu, bắt bớ, truy tố nhắm vào những người hoạt động cho sự cai trị tốt đẹp, những luật sư bảo vệ cho quyền lợi của công chúng, những nhân vật tranh đấu, những nhà báo mạng, những nhân vật lãnh đạo tôn giáo và những người khác ở Trung Quốc. Hoa Kỳ kêu gọi Trung Quốc bảo vệ các nhân vật tranh đấu ôn hòa và tôn trọng các quyền tự do mà họ được quyền thụ hưởng dựa trên những cam kết quốc tế của Trung Quốc về nhân quyền.”
Ông Locke cũng hối thúc Bắc Kinh dành cho các nhà báo nước ngoài điều mà ông gọi là “sự đối xử tốt hơn và công bằng hơn”, giữa lúc nhiều người trong giới truyền thông quốc tế than phiền về sự can thiệp hoặc trả đũa của chính quyền Bắc Kinh vì những hoạt động tường thuật của họ.
Trung Quốc chưa có phản ứng công khai đối với những lời bình luận của vị đại sứ Mỹ, nhưng lâu nay họ vẫn thường nói rằng những mối quan tâm như vậy là một sự can thiệp không thỏa đáng vào công việc nội bộ của họ và cho rằng Washington không nên áp đặt lên các nước khác điều mà họ gọi là chế độ cai trị kiểu Tây phương.
Ông Gary Locke là người Mỹ gốc Hoa đầu tiên được bổ nhiệm vào chức đại sứ ở Bắc Kinh. Ông thường được dư luận Trung Quốc chú ý bàn tán vì cung cách hành xử tương đối khiêm tốn và phong cách bình dân của ông trái ngược với lối sống xa hoa, kiêu kỳ của nhiều nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Ông Max Baucus, một nhà lập pháp kỳ cựu, sẽ đến Bắc Kinh để thay cho ông Locke. Cựu thượng nghị sĩ 72 tuổi của tiểu bang Montana này không có nhiều kinh nghiệm về Trung Quốc, nhưng ông được nhiều người chú ý nhờ có lập trường cứng rắn đối với những cách làm việc gây nhiều tranh cãi của Trung Quốc trong lãnh vực thương mại.
VOA, Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ
