VĨNH BIỆT LS. TRẦN DANH SAN
[Người Bạn Học, Đồng Nghiệp, Người Em Rể]
thương tiếc,
Lưu Nguyễn Đạt
Luật Sư Trần Danh San, người, vào ngày 23 Tháng Tư, 1977, đứng trước thềm nhà thờ Ðức Bà Sài Gòn đọc bản “Tuyên Ngôn Nhân Quyền Của Những Người Việt Nam Khốn Cùng”, vừa qua đời lúc 1 giờ 30 sáng ngày 11 Tháng Mười Một, 2013, tại tư gia ở Westminster, California, thọ 77 tuổi.
Nhắc đến Luật Sư Trần Danh San, nhiều người nhớ đến ông như một luật sư kinh nghiệm, tài giỏi, đã cùng Luật Sư Triệu Bá Thiệp viết và đọc bản tuyên ngôn nhân quyền đầu tiên của Việt Nam vào năm 1977, chưa đầy 2 năm sau ngày Cộng Sản chiếm miền Nam.
Luật Sư Trần Danh San (trái) và luật sư Triệu Bá Thiệp, 2 đồng tác giả “Tuyên Ngôn Nhân Quyền Của Những Người Việt Nam Khốn Cùng,” trong một sinh hoạt tại Little Saigon năm 2011. (Hình: Nguyên Huy/Người Việt)
Trong một lần trả lời phỏng vấn của Người Việt năm 2011, Luật Sư Trần Danh San kể lại thời điểm đọc bản Tuyên Ngôn: “Chúng tôi gồm hơn 10 luật sư trước 1975 đang hành nghề tại Huế và Sài Gòn đã hẹn nhau chia làm hai ngả tiến theo hai đường tập trung trước nhà thờ Ðức Bà vào chiều ngày 23 Tháng Tư. Chúng tôi đã dùng một cái loa phóng thanh qua một máy ghi âm nhỏ để đọc lên bản Tuyên Ngôn. Ngay lúc đó công an ập đến bắt chúng tôi về Tổng Nha Cảnh Sát cũ rồi sau đó giải về Phan Ðăng Lưu.”
Bản Tuyên Ngôn kêu gọi những người nông dân trên thế giới hãy hướng về Việt Nam, để thấy người nông dân Việt Nam phải lao động cực nhọc suốt ngày với bụng đói vì hoa màu làm ra mà không được sở hữu.
Bản tuyên ngôn cũng kêu gọi công nhân trên thế giới hãy thấu hiểu thân phận công nhân Việt Nam đang phải làm việc cật lực để “dâng” lên đảng, lên lãnh tụ Cộng Sản, máu và mồ hôi nước mắt của họ.
Bản tuyên ngôn cũng kêu gọi những nhà truyền giáo, khoa học gia, triết gia, văn nghệ sĩ, trí thức hãy ngưng tụng kinh, bước ra khỏi những tháp ngà nghiên cứu, bẻ gãy ngòi bút sáng tác mà hướng về Việt Nam, nơi nhà thờ, chùa chiền tự viện biến thành các trụ sở hợp tác xã, nơi mà các định luật khoa học bị bóp méo, nơi mà các văn nghệ sĩ trí thức chỉ có mỗi việc làm là tung hô nhà nước, tung hô đảng và lãnh tụ.
Bản tuyên bố kêu gọi các lực lượng văn minh trên thế giới đứng dậy, Liên Hiệp Quốc phải can thiệp để bản Tuyên Ngôn Quốc tế Nhân Quyền được tôn trọng, để con người được bảo vệ…
Trong bức thư gởi đến Người Việt, cựu Thẩm Phán Phan Quang Tuệ viết rằng: “Anh San là một luật sư kinh nghiệm, tinh thông luật pháp, hùng biện. Anh là một nhà tranh đấu nhân quyền kiên quyết, dũng cảm &” và là “một người bạn hào sảng, phóng khoáng, ân cần.”
Bản Tuyên Ngôn Nhân Quyền Của Những Người Việt Khốn Cùng, theo lời Thẩm Phán Phan Quang Tuệ, “là bản tuyên ngôn nhân quyền đầu tiên trong lịch sử Việt Nam.”
Luật sư Trần Danh San bị Cộng Sản giam cầm 12 năm. Ông vượt biên sang Hoa Kỳ năm 1992.
Theo lời anh Trần Ðăng, con trai út của Luật Sư Trần Danh San, tang lễ sẽ được tổ chức tại Peek Family Funeral Home. Lễ viếng bắt đầu vào ngày 18 Tháng Mười Một. Lễ hỏa thiêu vào ngày 19 Tháng Mười Một, 2013.
Ð.B. Nguồn: Người Việt
12 Comments
Võ Văn Rân
Thành kính chia buồn
Tin Luật sư Trần Danh San, đã qua đời tại Hoa kỳ, LS là tác giả Bản Tuyên Ngôn Nhân Quyền Của Những Người Việt Khốn Cùng,cách nay 36 năm, đã tạo được phong trào nhân quyền lớn mạnh ngày nay. Sự ra đi cuả LS là mất mát to lớn cuả Dân oan, cuả phong trào đòi lại Nhân Quyền cho VN. Vô cùng thương tiếc
Thành kính chia buồn cùng Gia đình và nguyện cầu Hương linh LS sớm về Tiên cảnh
Thành kính
Võ Văn Rân và Gia đình
Tăng Nguyễn
Anh Đạt kính,
Em đã nhận được tin anh San mất hôm thứ hai, em định sẽ xuống Wesminster để viếng anh ấy tuần tới. Rất buồn khi nhận được tin này.
Em
Tăng Nguyễn
Nguyễn Trí Thành
Đạt thân,
Moa mới đi chơi xa về, hôm nay mới mở email này và biết LS Trần Danh San đã từ trần. Có phải đây là San (vua boxe) bạn chúng ta ngày xưa ở A. Sarraut và Yersin, và em rể của toa ? Nếu đúng, moa xin có lời thành kính phân ưu cùng toa và tang quyến, và cầu nguyện Hương Linh LS Trần Danh San sớm được về Cực Lạc Quốc.
Rất tiếc về sau này các anh em bạn cũ cùng trường trung tiểu học không được gặp lại nhau nữa
Cho moa gửi lời thăm Hạnh và các cháu.
Thân mến,
Nguyễn Trí Thành
Lê Duy San
Xin chia buồn cùng tang quyến.
Cầu chúc đồng nghiệp Trần Danh San sớm tiêu diêu miền cực lạc
Lê Duy San
LeVinhQui
Cam on anh ve tin buon ve su ra di dot ngot cua anh LS Tran Danh San. Cach nay vai thang, toi co dien thoai tham anh San khi biet anh ay dang duong benh. Khi anh San de My, toi cung co den tham gap anh ay nhieu lan, noi chuyen xua va chuyen sau nay. Toi duoc biet anh San co rat nhieu ban be, voi nhieu cam tinh sau dam doi voi moi nguoi.
Toi va anh LS San duoc sinh ra doi cung nam va biet anh khi nhac phu cua anh San la patron cua toi, van phong dac tai Danang tu dau thap nien 70’s. Toi rat cam phuc ve cac viec lam cua anh ay da qua.
Toi mong se gap lai anh San.
Xin duoc chia buon cung gia dinh anh LS San va cau nguyen linh hon anh LS Le Danh San som sieu thoat.
LeVinhQui
ÁNh Hoàng Hồ
Thành kính chia buồn cùng em Trần Đăng va thân quyến trước sự ra đi của Luật sư Trần Danh San.Trong tâm tình cá nhân tôi cảm thấy mất mát nhiều,vì tôi cùng nhóm với Ls Trần Danh San, Ls Nguyen Ngọc Giao, Gs Tăng Trọng Hiếu bị nhốt vào kiên giam Z30B Xuân Lôc sau cuộc đấu tranh Nhân Quyền cuối năm 1978 sau buổi múa lân,ca Quốc Ca Miền Nam CH va đ/đ CS.
Sau 4 tháng tôi phá được cùm chân trốn thoát ,trước khi đi tôi có gỏ tường ra hiệu để từ giả anh, và từ đó tới nay mới đọc được tin buồn người thủ lảnh của nhóm “đấu tranh NQ bên trong trại giam Z30A xưa kia đã ra đi. Xin cầu nguyện linh hồn anh Trần Danh San được các Thánh tiếp đón vào còi vĩnh phúc.
Hồ Hoàng Ánh Canada
Nguyễn Trí Thành
Thôi thế là lại thêm một người bạn ra đi.
Xin vĩnh biệt Anh Trần Danh San và cầu chúc Anh yên giấc ngàn Thu.
Cùng lớn, cùng khôn, cùng học hành
Cũng khoa, cũng bảng, cũng thành danh
Hoa niên xa cách, thâm niên biệt
Đành hẹn tuyền đài chén chú anh.
Thân,
Nguyễn Trí Thành
LS LÊ TRỌNG QUÁT
Thành thực chia buồn cùng tang quyến với lòng cảm phục một kẻ sĩ dấn thân nêu cao một tấm gương bất khuất.
Lê Trọng Quát
Tăng ngọc Hiếu
Tôi là Tăng Ngọc Hiếu là bạn tù cùng bị cùm với LS Trần danh san , Hồ Hoàng Ánh,
Kính nhờ Diễn Đàn Việt thức cho đăng tin này hoặc giúp tôi được liên lạc với anh Hồ Hoàng Ánh Canada, ( email or phone )
Tăng ngọc Hiếu
hieutangngoc@aol.com
612 721-0954
Trân trọng cám ơn !
Tăng Ngọc Hiêu
“Trên Trơi cao nay có thêm ‘Vì Sao Sáng.'” Luât sư Trân Danh San soi sáng đương Tranh đâu bảo vê Nhân quyên cho ngươi Viêt Nam hôm nay và mai sau.”
“Thác là thê phách, còn là tinh anh.” Thanh danh luât sư Trân Danh San,đã đươc ghi vào trong lịch sư kê tư ngày 23-4-1977 và mãi vê sau: Luât sư Trân Danh San là ngươi đâu tiên đoc bản Tuyên Ngôn Nhân Quyên của nhưng ngươi Viet nam khôn cùng, và “Vì sao chúng Tranh đâu,” trươc nhà thơ Dưc Bà Sàigòn.” Tăng Ngọc Hiêu, Nguyên Hưu Giao, và Ho Hoang Anh luôn quý trọng bạn.
Mrs. Nguyen thi Hào
Anh và chị Trân Danh San thân mên. Nay tuy ngươì Tiên Cảnh, kẻ Trân Gian, nhưng chúng mình xa măt không cách lòng. Hính ảnh và sinh hoạt của chị nhât là của anh, vân mãi sông đông trong ký ưc tôi. Nhơ trên nhưng chuyên xe đò hay tàu hỏa, chị và tôi cùng đi thăm chông, luât sư Trân Danh San và Giáo sư Trung học Tăng Ngọc Hiêu, qua hai trại Gia Rây, Xuân Lôc hay (Z.30A), và Xuân Phươc, Phú Khánh hay (A. 20), chi và tôi tâm sư vơí nhau. Chị kê cho tôi biêt hai bản văn Anh ngư anh đã viêt:”The Declaration of Human Rights of Disgraceful Vietnameses” và “Why Should We Struggle.”
Ngay tư lúc đó, tôi đa quyêt đoán răng: Lơi ý hưu tình hưu ly sủa Luât sư Trân Danh San sẽ đi vào lòng ngươì Sài gòn lúc bây giơ và sẽ lan rông trong và ngoai nươc sau này…
Qủa nhiên đúng! Trong nươc,Linh Mục Nguyen văn Lý, Luât sư Nhân quyên Nguyên văn Dai, Lê thi Công Nhân, Cù Huy Hà Vũ, và Lê Công Dịnh, cùng vơi các “bloggers” ,Nguyên văn Hải, Tạ Phong Tân, và Lê văn Sơn…đã lăng nghe lơi tình tư dân tôc của anh San…
Ngoài nươc, Hạ Viên Hoa kỳ cũng nghe thâý. Ngày 1 August, 2013, Hạ Viên đã thông qua Act H.R. 1897, nhăm thúc đâỷ Tư Do và Dân Chủ ơ Viêt Nam (to promote freedom and democracy in Vietnam).
Duy chỉ còn Liên Hiêp Quôc (LHQ), mà chông tôi gọi là “Chơ Trơi buôn bán cả hàng hóa vât chât lân lương tâm,” là còn đang lân lôn trăng đen, nên đã bâù Công Hòa Xã Hôi Viêt Nam vào Hôi Nhân Quyên LHQ.
Nhưng không lo! Bơi lẽ tât nhiên của đơi sông: Có hơn Không – Ngươi hơn Thú -Nhân đạo thăng Vô nhân đạo – Hưu thân thăng Vô thân – Hưu sản thăng Vô sản.
Anh chị Trân Danh San thân mên, Tiên giơi và Trân gian liên nhau,chúng ta sẽ có ngày tái ngô.
Riêng cám ơn luât sư Trân Danh San nhiêu! Cám ơn bạn đã đánh dâu môt giai đoan lich sư Nhân quyên cho Viêt Nam.
Dâu Vi Phạm Nhân Quyên,đó có đâu tranh, vơí phương châm mơi “Hơp đoàn” hay “motto” “JOIN THE GROUP.” Ngươi tin tương “ý dân khác chi ý trơi!”
Mrs. Nguyên thị Hào, Minneapolis, Minnesota.
Tăng Ngọc Hiêu
Ngày 10-8-1978, Hôi Nhân Quyên Viêt Nam chuyên lên trại Xuân Lôc. Tôi nhơ có ba Luât sư: Trân Danh San, Triêu Bá Thiêp, Nguyên Hưu Giao, và nhà báo Huynh Thành Vị. Anh em rât tin kính các anh.
Ngày 5-9-1979, hailuât sư: Trân Danh San, và Nguyên Hưu Giao bị chuyên ra trai Xuân Phươc Kiên giam Trưng Giơi, đươc Luât sư San gọi “persistent detention and disciplinary camp.”
Luât sư Nguyên Hưu giao đưoc trả lại tư do ngày 13-10-1987, vưot biên, sinh sông ơ Pháp, và đã qua đơi mây năm gân đây.
Nay Luât sư Trân Danh San và Nguyên Hưu Giao đã qua đơi.
Anh em yêu chuông Hôi Nhân Quyên Viêt Nam rât vui mưng khi thâý hình ảnh hai anh Luât sư: Triêú Bá Thiêp và Trân Danh San song song vơí nhau.
Anh em trai Xuân Lôc mong đưoc liên lac vơi anh.