«Les Blanchisseuses souffrant des dents» là một bức họa của họa sĩ Degas, có khổ nhỏ 16 x 21 cm, đã bị đánh cắp khỏi viện Bảo tàng André Malraux thành phố Havre, từ năm 1973, vừa được hoàn trả về cho nước Pháp.
Sau một thời gian dài bặt vô âm tín, vào tháng 10 năm ngoái, bức tranh này mới lại xuất hiện trong cuốn catalogue của nhà bán đấu giá Sotheby’s. Chủ nhân tác phẩm nghệ thuật nói trên là một nhà sưu tập người Mỹ sống ở New York. : Ronald Grelsamer cho hay ông không biết rõ tông tích của « Les Blanchisseuses souffrant des dents », mà chỉ biết đấy là gia tài do người cha để lại và Ronal Grelsamer đã trao cho Sotheby’s bán tác phẩm với giá ban đầu từ 350 000 đến 450 000 đô la.
“Blanchisseuses souffrant des dents” d’Edgar Degas Sothebys.com cataloge
Nhưng may mắn thay cho nước Pháp là một người sành về nghệ thuật đã phát hiện kịp thời tác giả của bức tranh cỡ nhỏ kể trên chính là danh họa Edgard Degas thuộc trường phái ấn tượng và ông đã từng sinh sống một thời gian ở bang Louisiana, Hoa Kỳ. Đây là một bức tranh, được sáng tác trong thời gian năm 1870 đến 1872 và « Les Blanchisseuses souffrant des dents » cho thấy hình ảnh của hai cô thợ giặt, một người tay ôm cằm, như thể cô đang bị đau răng.
Được biết là bức tranh từng thuộc về viện Bảo tàng Quốc gia Louvre. Năm 1973, Bảo tàng Louvre đã cho Bảo tàng André Malraux, thành phố cảng Havre mượn trong khuôn khổ một chương trình triển lãm. Bức họa nổi tiếng này của Degas đã bị dọc khỏi khung, và … biến mất từ đó cho đến nay.
Người khám phá ra tông tích của « Les Blanchisseuses souffrant des dents » đã liên lạc thẳng với bộ Văn hóa Pháp. Chung cuộc thì nhà bán đấu giá Sotheby’s đã chấp thuận rút tác phẩm này khỏi lô bán đấu giá, và đã trao bức « Les Blanchisseuses souffrant des dents » của danh họa Degas cho sở quan thuế của Hoa Kỳ ICE.
Chính quyền Mỹ vào trung tuần tháng Giêng đã trả lại cho nước Pháp bức tranh hiếm này nhưng được biết là cảnh sát quốc tế vẫn tiếp tục điều tra xem cách này gân bốn chục năm tác phẩm của Degas, thuộc chủ quyền của viện bảo tàng Louvre làm thế nào đã vượt đại duơng, chu du sang tận nước Mỹ.
« Les Blanchisseuses souffrant des dents » đã được hòan trải cho nước Pháp, nhưng ai là thủ phạm đánh cắp bức tranh ? và trong suốt 38 năm qua, hai cô thợ giặt của Degas đã thuộc về tay ai ? Những câu hỏi đó vẫn chưa được giải đáp.
Một thắc mắc khác là làm sao một bức tranh nổi tiếng, có dấu ấn của bảo tàng quốc gia Pháp (RF), lại có thể vượt đại dương, chu du sang tận nước Mỹ mà mãi đến bây giờ mới được tìm thấy trở lại và cuối cùng làm thế nào bức họa của Degas lại về tay gia đình Grelsamer ?
Thông tin trên mạng cho biết, cha đẻ của bác sĩ Ronald Grelsamer là Philippe. Ông dường như là một người Pháp và đã công thành danh toại trong ngành tài chính. Philippe Grelsamer đã qua đời vào năm 2008. Ông nội của nhà bác sĩ phân tâm học Ronald xưa kia thì từng là đứng đầu một công ty đại diện cho nhà làm nước hoa nổi tiếng của Pháp tại Hoa Kỳ.
Giới điều tra tin rằng « Les Blanchisseuses souffrant des dents » là gia tài mà bác sĩ Ronald đã nhận được, nhưng cha ông làm sao có được bức tranh này ? Nhưng đấy lại là một chuyện khác.
Thanh Hà
Stolen Degas painting discovered at New York auction
“Blanchisseuses souffrant des dents” d’Edgar Degas Sothebys.com cataloge
A painting by Edgar Degas that was stolen from a museum in the northern French city of Le Havre in 1973 has been discovered at an auction in New York. The French Culture Ministry was alerted to the painting after somebody from Le Havre recognised it in the Sotheby’s catalogue. It was to be sold at Wednesday’s impressionist art auction.
“We immediately made contact with Sotheby’s, who accepted to take it out of the auction,” the museums service of the French Culture ministry told the AFP news agency.
The small pastel painting, Blanchisseuses souffrant des dents, was valued between 248,000 and 319,000 euros in the Sotheby’s catalogue.
It appears in the Orsay museum database, though not in the Interpol database, which keeps track of stolen art. The investigation into the theft has been reopened, with French police making contact with their American counterparts via Interpol.
The French Culture ministry said it will negotiate to get the painting back with the person who was selling the paintings, who “seems to be of good faith”.
