Một cuộc tấn công tên lửa của Mỹ vào Syria có thể châm ngòi cho hàng loạt phản ứng trả đũa dây chuyền từ chính phủ của Tổng thống Assad hay các đồng minh, hoặc cũng có thể đơn giản chỉ là vũ khí hóa học sẽ được ngừng sử dụng.
F-16, loại máy bay đủ khả năng tấn công trên không và mặt đất, có thể tham chiến một khi tổng thống Mỹ ra lệnh tấn công Syria. . Ảnh: USAF
Việc đánh giá tác động lan tỏa từ cuộc tấn công của Mỹ nhằm vào Syria là một phần tính toán quan trọng của chính quyền của tổng thống Obama, đòi hỏi những cân nhắc kỹ lưỡng và chính xác. “Khi thực hiện một cuộc tấn công quân sự, thường sẽ có những hậu quả bạn không thể lường trước được”, ông Dan Byman, một thành viên cao cấp nghiên cứu chính sách đối ngoại tại Viện Brookings cho biết.
Theo ABC News, có 5 kịch bản nhiều khả năng xảy ra nếu Mỹ thực hiện cuộc tấn công vào Syria:
1. Syria trả đũa
Tổng thống Bashar al-Assad đã đe dọa Mỹ và các đồng minh, đặc biệt là Isarel, rằng nước này sẽ trả đũa bất kỳ can thiệp nào của Mỹ vào tình hình ở Syria. “Nếu Damascus bị tấn công, Tel Aviv sẽ bị đưa vào tầm ngắm; một cuộc chiến tranh toàn diện chống lại Syria sẽ mở màn cho cuộc tấn công Isarel”, hãng thông tấnFars của Iran dẫn lời một quan chức quân sự Syria. “Nếu Syria bị tấn công, Isarel cũng có thể phải chìm trong biển lửa và chiến tranh sẽ lan tỏa sang các nước láng giềng của Syria”.
Tuy nhiên, các chuyên gia chính sách của Mỹ lại đánh giá quân đội Syria hiện nay dường như không đủ khả năng để triển khai một cuộc tấn công quy mô lớn, vì phải tập trung đối đầu với phe nổi dậy trong nước. Theo Anthony Cordesman – chuyên gia chính sách Mỹ tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, bất kỳ hành động trả đũa nào của Syria đều sẽ dừng ở quy mô nhỏ và chỉ mang tính tượng trưng, nhằm đưa ra những thông điệp mạnh mẽ, kêu gọi ủng hộ Syria , chứ không gây nhiều tổn hại đến Mỹ và các đồng minh.
Nếu Syria làm gì đó ở quy mô lớn, nước này có thể phải nhận lại hậu quả nghiêm trọng hơn nhiều so với những gì sẽ đạt được. Vì thế, nhiều khả năng Damascus chỉ “trả đũa” ở mức độ nhẹ hơn tên lửa, thực hiện nhiều lần và tránh việc khiêu khích đến mức Mỹ phải đáp trả.
2. Iran đưa Israel vào tầm ngắm
Các nhà lãnh đạo Iran chính thức lên tiếng cảnh báo Mỹ nên đứng ngoài cuộc xung đột ở Syria và đe dọa tấn công Israel (đồng minh của Mỹ) nếu Washington có bất kỳ can thiệp nào vào Syria. Một quan chức Iran tuyên bố nước này sẽ “san phẳng nơi gắn bó mật thiết với an ninh quốc gia Mỹ”.
Iran có thể chứng minh sức mạnh quân sự của mình hay hỗ trợ một bên thứ ba tấn công bất cứ mục tiêu nào ở Mỹ, Israel và cả Jordan.
3. Sự trả đũa từ các nhóm cực đoan
Các nhóm Hồi giáo cực đoan và cánh vũ trang của Phong trào Hezbollah có thể cũng lên kế hoạch trả đũa nhằm vào Mỹ hoặc các nước đồng minh.
Hành động cực đoan của các nhóm Hồi giáo luôn là một khả năng dễ xảy ra. Trong bối cảnh hiện nay, Iran rất có thể sẽ khuyến khích Hezbollah, phong trào vốn đã có những hiềm khích với chính quyền Obama, nhân dịp này châm ngòi phản ứng. Tuy nhiên, các phản ứng đó đến đâu còn tùy thuộc vào quy mô cuộc tấn công của Mỹ vào Syria nếu có.
Dù vậy, theo nhận định của Mike O’Halloran thuộc Viện Brookings, có lẽ các nước lớn trong khu vực không muốn tạo thêm cớ cho Mỹ tham gia sâu hơn vào cuộc nội chiến ở Syria.
Không có lý do gì phải đánh thức “một người khổng lồ” đang ngủ, trong khi thực chất Mỹ chỉ đang miễn cưỡng can thiệp, ngay cả trong việc trang bị vũ khí cho quân nổi dậy ở Syria.
4. Mỹ bị cáo buộc gây ra tội ác chiến tranh
Một kịch bản khác mà Syria có thể áp dụng để trả đũa Mỹ là cáo buộc nước này gây ra tội ác chiến tranh. Nếu Mỹ thực sự bắt đầu cuộc chiến tại Syria, không khó gì để chính phủ Syria thu thập các bằng chứng thiệt hại về con người và tài sản (dù thật hay giả) để trình lên Liên Hợp Quốc.
5. Mỹ ngăn chặn thành công việc sử dụng vũ khí hóa học
Ngoài những kịch bản không mấy tốt đẹp ở trên, chiến dịch của Mỹ được cho là cũng có thể sẽ thành công. “Tôi không nghĩ Tổng thống Obama sẽ đi quá mức độ trừng phạt và ngăn chặn việc sử dụng vũ khí hóa học, để thiết lập lại hệ thống răn đe về vấn đề vũ khí hủy diệt và cách hành xử trên toàn thế giới”, O’Halloran nói. “Tổng thống sẽ cảm thấy thành công nếu không xảy ra cuộc tấn công nào và Iran, Triều Tiên phải lưu ý tới việc đó”.
Nếu Mỹ thành công trong cuộc chiến tại Syria, cả khu vực sẽ chờ xem những bước tiếp theo.
Hàn Hạnh