Nhân quyền là giá trị nền tảng của nước Mỹ cho nên trong quan hệ với những nhà nước độc tài toàn trị đây là một điều tế nhị có khi làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến mối bang giao.
Không phải lúc nào nước Mỹ cũng coi nhân quyền là mục đích tối thượng trong chiến lược của mình nhưng nhân quyền vẫn là những ràng buộc mà nước Mỹ vẫn phải tôn trọng và giải quyết để nước Mỹ đạt được mục đích ngoại giao mà không làm tổn thương hình ảnh của mình với tư cách là một siêu cường lãnh đạo thế giới và không phản bội lại niềm tin khai sáng và nhân bản khi hình thành Hiệp chúng quốc Hoa kỳ.
Giá trị nhân quyền thăng trầm tùy nhu cầu của thời cuộc và quan điểm của từng chính phủ.
Tổng thống Obama và đảng Dân chủ đặt nhân quyền vào một vị thế khá cao trong chính sách ngoại giao của mình tuy nước Mỹ phải bước vào cuộc cạnh tranh toàn cầu với những cường quốc đang trên đà trổi dậy như Trung cộng, Nga, Ấn độ, Nhật bản .
Những quốc gia này không theo đuổi giá trị nhân quyền, bảo vệ và thăng tiến nhân quyền trên thế giới không phải là mục tiêu của họ nên trong quan hệ với các chế độ độc tài họ luôn có nhiều lợi thế so với Hoa kỳ. Điều này đặt ra cho nước Mỹ sự lựa chọn càng ngày càng khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi của nước Mỹ và trung thành với giá trị nền tảng mà Hoa kỳ thiết lập.
Chính vì biết được điều này nên các chế độ độc tài đã khai dụng tối đa để thủ lợi trong quan hệ với Mỹ, tranh thủ được đầu tư, hợp tác, viện trợ mà không nhượng bộ hoặc nhượng bộ rất ít trong hồ sơ nhân quyền mà Mỹ đòi hỏi khi thiết lập bang giao. CSVN là một điển hình nổi trội .
Năm 2012 với sự vi phạm nhân quyền nghiêm trọng và có hệ thống của Đảng CS VN, chính phủ Hoa kỳ buộc phải hủy bỏ cuộc đối thoại nhân quyền thường niên với Hà nội để phản đối.
Nhưng chính phủ Mỹ biết rằng cắt đứt hoàn toàn kênh đối thoại nhân quyền với Hà nội không phải là thượng sách để giúp thăng tiến nhân quyền tại VN và bảo vệ quyền lợi của Mỹ. Nước Mỹ coi đối thoại nhân quyền là một cơ hội để Mỹ áp lực với chế độ CSVN, và với sự kêu gọi từ Hà nội chính phủ Mỹ quyết định tiến hành vòng đối thoại nhân quyền vào ngày 12/04/2013 .
Trước khi vòng đối thoại nhân quyền mở ra, tờ Quân đội nhân dân và Nhân dân, hai cơ quan ngôn luận chủ chốt của đảng CS đã có bài chỉ trích nặng nề ông Daniel Baer phó phụ tá Ngoại trưởng Hoa kỳ đặc trách nhân quyền và lao động, một nhân vật mà Hà nội phải đối thoại.
Nhiều người cảm thấy khó hiểu việc làm của đảng CSVN, ai lại đi chỉ trích người mà mình yêu cầu đối thoại ?
Tiếp theo những chỉ trích ông Baer và chính phủ Hoa kỳ, nhà cầm quyền cộng sản đã tiến hành một đợt tấn công các nhà dân chủ, các blogger cổ xúy nhân quyền, các tôn giáo bị Hà nội đặt ra ngoài vòng pháp luật. Như việc tấn công tư gia của blogger Huỳnh thục Vy bằng nước cá và phân thối như đã từng làm trước đây với cụ Hoàng minh Chính, bà Trần khải Thanh Thủy, bà Bùi minh Hằng. Tấn công và làm bị thương anh Nguyễn chí Đức một cựu đảng viên CS, nhà yêu nước và vận động dân chủ, hành hung và sách nhiễu Giáo hội Phật giáo Hòa hảo, vào chùa Giác Hoa thuộc giáo hội Phật giáo VN thống nhất do Hòa thượng Viện trưởng Viện Hóa đạo Thích Viên Định trụ trì để nhiễu sự.
Ngay trong ngày đối thoại nhân quyền Việt – Mỹ đang diễn ra công an CSVN đã hành hung và xúc phạm bà Trần thị Hồng vợ Mục sư Nguyễn công Chính người đang chịu 11 năm tù vì lý do tôn giáo và chính trị, ngăn cản không cho Bác sĩ Phạm hồng Sơn và Luật sư Nguyễn văn Đài đến gặp phái đoàn Ngoại giao Hoa kỳ theo lời mời của phái bộ Ngoại giao Mỹ.
Dư luận trong và ngoài nước và cả Tòa Đại sứ Hoa kỳ bất bình vì thái độ bất nhất của nhà cầm quyền Hà nội .
Thái độ bất nhất và khinh thường công luận cũng như cách hành xữ phản văn minh theo tập quán quốc tế của đảng CSVN đã dẫn đến những nhận định khác nhau.
–Có quan điểm cho rằng đây là kế hoạch phá bỉnh của cánh bảo thủ thân Trung cộng không muốn vòng đối thoại nhân quyền Việt – Mỹ thành công để đạt được sự xích lại gần nhau hơn giữa Hà nội và Washington, trong bối cảnh an ninh khu vực và toàn cầu đang có nhiều chuyễn biến phân cực mạnh và nguy hiểm. Trong bối cảnh đó Mỹ đang mở rộng vòng tay để đón nhận Hà nội vào một chiến lược bao vây và kiềm chế Trung cộng.
Trước mắt là việc Mỹ mở cửa để Việt nam bước vào Hiệp định thương mại xuyên Thái bình dương TPP và sau đó là một sự hợp tác sâu rộng hơn về an ninh và quân sự giữa hai cựu thù.
Nhưng theo quan điểm của cá nhân tôi đây là sở trường của đảng CSVN.
“ Vừa đánh vừa đàm” là một chiến thuật được xữ dụng rộng rãi và liên tục của các đảng CS từ CS Trung hoa đến CS Việt nam, “đánh cứ đánh, đàm cứ đàm”, “vừa đánh vừa đàm”.
Với chiến thuật này Hà nội không buông bỏ cơ hội nâng cao quan hệ đối tác với Mỹ để đẩy mạnh thương mại và đầu tư giúp chế độ sống còn và phát triển, nhưng cũng không tiến tới một thỏa hiệp nào cả để Hà nội phải làm những gì mà Mỹ yêu cầu bằng văn bản giấy trắng mực đen.
Theo tôi đây là chính sách nhất quán của Hà nội từ lâu nay để đối phó với những đòi hỏi mở rộng dân chủ và tôn trọng nhân quyền của Mỹ
“Vừa đánh vừa đàm” giúp Hà nội tiếp tục duy trì quan hệ đối thoại và hợp tác với Mỹ nhưng cũng không làm họ suy yếu quyền lực hoặc không rơi vào quỹ đạo của Mỹ.
Đây là sách lược của CSVN trong mọi giai đoạn, mọi tình huống.
Điều này được chứng minh cụ thể khi mới đây ngày 17/04/2013 Lương thanh Nghị, phát ngôn nhân bộ Ngoại giao VN khẳng định trong cuộc họp báo rằng nhà cầm quyền CSVN “đã tạo mọi điều kiện thuận lợi” để phái đoàn Ngoại giao Mỹ tiếp xúc với các nhà vận động Dân chủ ?!
Một sự dối trá trơ trẻn đến tận cùng nhưng không phải là lần đầu và ngoại lệ.
Đây là chỉ dấu cho thấy nhận định trên là hoàn toàn đúng
Tập đoàn lãnh đạo CS VN là một, họ có một quan điểm nhất quán đó là chống Mỹ và Khối Tự do, chống lại giá trị Dân chủ- nhân quyền giữ vững sự độc tôn cai trị không chia xẽ quyền lực với bất cứ ai để làm cho quyền lực tuyệt đối bị suy thoái dẫn đến sụp đổ chế độ. Vì họ biết rằng một khi chế độ độc tài sụp đổ thì với tội ác cao như núi khó lòng thoát khỏi sự trừng phạt của Luật pháp và khối tài sản khổng lồ mà họ tích tụ được trong thời gian cầm quyền sẽ bị tịch thu sung công quỹ. Đây là một cơn ác mộng với họ và gia đình cho dù họ biết rằng con đường Dân chủ hóa sẽ đưa đất nước đến văn minh tiến bộ vượt bậc như các nước Đông Âu.
Với lãnh đạo chóp bu đảng CSVN thì chỉ có một chọn lựa duy nhất là trung thành với đàn anh Trung cộng, tìm sự hậu thuẩn từ đàn anh để duy trì quyền lực và tài sản cho dù kết quả là đưa đất nước và dân tộc vào vòng nô lệ Trung hoa một lần nữa. CSVN bất chấp mọi hậu quả xấu đối với dân tộc miễn sao họ được an toàn và tiếp tục hưởng đặc quyền đặc lợi.
Những nhân vật lãnh đạo CSVN như những thuyền trưởng thà chết cùng con thuyền chứ không bỏ thuyền vì quyền lực và tài sản kếch xù do ăn cướp mà có được cùng tính mạng của họ chung chia số phận với con thuyền chế độ. Họ có lý do để liều mạng chỉ tội nghiệp cho những đảng viên CS cấp trung và cấp thấp phải chịu chết oan cùng họ.
Tại đây chúng ta thấy rõ mâu thuẫn giữa giới lãnh đạo chóp bu của đảng CS và những đảng viên cấp dưới. Những đảng viên cấp trung và cấp thấp không có lý do gì để liều thân bảo vệ giới lãnh đạo chóp bu. Họ không bị đe dọa phải chịu sự trừng phạt của luật pháp và nhân dân một khi chế độ sụp đổ, họ cũng không nhận được những quyền lợi to lớn, kếch xù để phải hy sinh vì nó.
Họ chỉ là những công cụ được giới lãnh đạo chóp bu sữ dụng để tiếp tục duy trì quyền lực và tài sản, họ chỉ là những viên đá lót đường, những viên gạch xây nên đài “vinh quang” và tội ác cho giới lãnh đạo chóp bu của Bộ chính trị và Trung ương đảng.
Mâu thuẩn này sẽ bùng nổ khi thế giới và khu vực có biến động lớn như chiến tranh Trung- Nhật chẳng hạn.
Ai dám đoan chắc là chiến tranh sẽ không xãy ra trong khu vực mang tầm vóc chiến lược này kéo theo sự tham chiến của Mỹ và cả Khối Nato ?
Thế giới và vạn vật luôn vận động và quá trình vận động này tạo ra mâu thuẩn giữa các thế lực, làm sự quân bình và trật tự vốn có không còn phù hợp nữa tiến tới một sự thay đổi để tạo lập một thế quân bình mới, một trật tự mới. Quy luật này đúng với cục diện hiện hiện nay tại khu vực Đông Á –Thái bình dương khi TC trổi dậy như vũ bão phá vỡ trật tự hiện có và chiến tranh là để hình thành một trật tự mới.
Nhưng cái thiện luôn thắng cái ác, thế giới Tự do và Hoa kỳ đủ mạnh để xác lập một trật tự mới trên thế thượng phong, bảo vệ quyền lợi của Mỹ và các nước đồng minh, các quốc gia nhược tiểu cũng may mắn mà thoát khỏi nanh vút của TC, tham vọng thay đổi trật tự thế giới của TC sẽ đẩy TC vào hố thẳm và bị phân liệt từng mãnh.
Sự quay trở lại vùng Đông Á của Hoa kỳ là một sự chuẩn bị tất yếu.
Những người CS cấp trung và cấp thấp phải biết điều này để tự cứu mình trước khi quá trể, đừng để mình bị hy sinh, bị lợi dụng như một quân cờ một phương tiện trong tay Bộ chính trị và Trung ương đảng CSVN.
Huỳnh ngọc Tuấn
19/04/2013
