– Ngày 6 tháng 2: Ông Vương chạy đến lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô nghe nói là để xin tị nạn.
– Ngày 2 tháng 3: Tân Hoa Xã nói ông Vương đang bị điều tra.
– Ngày 9 tháng 3: Ông Bạc lên tiếng bào chữa cho mình và vợ, bà Cốc Khai Lai, trong một cuộc họp báo tại Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc.
– Ngày 15 tháng 3: Ông Bạc bị cách chức Bí thư thành ủy Trùng Khánh.
– Ngày 26 tháng 3: Anh yêu cầu Trung Quốc điều tra cái chết của doanh nhân người Anh Neil Heywood hồi tháng 11 năm trước ở Trùng Khánh.
– Ngày 10 tháng 4: Ông Bạc bị gạt khỏi Bộ chính trị và bị đình chỉ mọi chức vụ trong Đảng. Trung Quốc nói bà Cốc đang bị điều tra về cái chết của Heywood.
– Ngày 17 tháng 4: Tờ New York Times đưa tin các giới chức Hoa Kỳ không chịu giao ông Vương cho cảnh sát địa phương và chỉ trao ông cho chính quyền trung ương ở Bắc Kinh.
– Ngày 26 tháng 7: Bà Cốc Khai Lai bị buộc tội mưu sát ông Heywood.
– Ngày 20 tháng 8: Bà Cốc Khai Lai bị tuyên án tử hình treo về tội giết ông Heywood.
– Ngày 17 tháng 9: Bắt đầu xử ông Vương Lập Quân về tội đào thoát và lạm quyền.
Hình ảnh từ CCTV cho thấy ông Vương Lập Quân trong phiên xử ngày 18/9/2012 tại Tòa án Nhân dân Thành Đô
Trong suốt phiên xử, ông Vương không hề phản đối bất kỳ cáo trạng nào đối với ông, trong đó có tội đào tẩu, hối lộ, lạm dụng quyền thế và, theo các cơ quan truyền thông nhà nước, bẻ cong pháp luật cho mục đích vị kỷ.
Thiện chí thú nhận tội lỗi cũng như giúp nhà chức trách điều tra về vụ sát hại một doanh gia người Anh mà thủ phạm là vợ của thượng cấp cũ – ngôi sao chính trị đang lên Bạc Hy Lai dường như đã giúp làm nhẹ án tù của ông Vương Lập Quân.
Những đoạn phim của các cơ quan truyền thông nhà nước cho thấy cảnh ông Vương xin lỗi những người mà ông đã làm thất vọng.
Ông Vương nói ông hối tiếc về các tội mà ông đã phạm và hứa sẽ suốt đời đền trả đảng và tất cả những người đã quan tâm đến ông. Ông Vương nói ông muốn làm như thế để bù đắp cho những nỗi đau khổ mà ông đã gây ra cho họ.
Ông Vương Lập Quân từng là cánh tay phải của ông Bạc Hy Lai. Nhưng sự kiện đó đã thay đổi khi ông phát hiện ra vợ ông Bạc Hy Lai đã ám sát doanh gia Neil Heywood người Anh.
Theo bài tường thuật chính thức phiên xử, ông Vương lúc đầu đã giúp bao che bằng chứng vụ ám sát, nhưng sau đó đã chống đối thượng cấp cũ về sự can dự của vợ ông này.
Khi ông làm như thế, Tân Hoa Xã nói rằng ông Vương đã bị khiển trách nặng và bị tát tai.
Ông Willy Lam, một học giả về Trung Quốc, nói rằng một trong những điều nổi bật về bài tường thuật phiên xử là đã đề cập tuy chỉ một cách gián tiếp, nhưng rất rõ ràng đích danh ông Bạc Hy Lai.
Ông Lam cho biết: “Có thể là ông Bạc Hy Lai, cho dù có những người đỡ đầu nhiều thế lực, kể cả cựu chủ tịch nước Giang Trạch Dân, có thể sẽ phải ra trước một phiên tòa để đối chất về các cáo trạng hình sự có liên quan đến việc bao che cho vợ ông và thậm chí có thể cản trở công lý nữa.”
Ông Lam nói nếu ông Bạc Hy Lại thực sự bị truy tố, thì hình phạt của ông có phần chắc sẽ không quá nghiêm khắc, nhưng bất kỳ quyết định hình sự nào chống lại ông đều sẽ mang ý nghĩa là chấm dứt sự nghiệp chính trị của ông.
Hai vợ chồng Bạc Hy Lai và Cốc Khai Lai
Lần chót người ta nhìn thấy ông Bạc xuất hiện trước công chúng là vào tháng 3, khi ông bị bãi chức bí thư đảng ủy Trùng Khánh. Ðảng Cộng sản đang điều tra ông ta về những vi phạm nghiêm trọng kỷ luật đảng vào lúc đảng đang chuẩn bị một cuộc cải tổ ban lãnh đạo 10 năm mới có 1 lần.
Ông Jean-Pierre Cabestan, một nhà khoa học chính trị tại trường Ðại học Baptist Hong Kong, cho rằng khó mà tiên đoán được điều gì sẽ xảy ra trong thời gian sắp tới cho ông Bạc Hy Lai.
Ông Cabestan nói: “Chúng ta thực sự không có nhiều gợi ý cho thấy ông Bạc Hy Lai sẽ bị truy tố như một tội phạm bình thường bị cáo buộc về tội tham những, bị cáo buộc về tội bẻ cong pháp luật vì lợi ích của bản thân, về tội tra tấn hay thậm chí bao che cho vụ ám sát của vợ ông. Tôi nghĩ chính quyền, các nhà lãnh đạo đảng Cộng sản Trung Quốc, đều để ngỏ cả hai phương án, có thể bởi vì họ vẫn còn chia rẽ về cách thức xử lý vụ Bạc Hy Lai trước khi diễn ra Ðại hội Ðảng.”
Theo ông Cabestan, mặc dầu đảng có thể muốn xử lý ông Bạc trong nội bộ, vẫn có thể còn quá khó để làm như thế trong tình hình nhiều người Trung Quốc tin rằng ắt hẳn ông Bạc Hy Lai phải biết về việc vợ ông can dự đến vụ ám sát ông Neil Heywood.
Ông Cabestan nói thêm: “Tôi nghĩ kết luận hợp lý sẽ là rồi ra ông Bạc Hy Lai sẽ bị truy tố và bị cáo buộc về các tội theo như bộ luật hình sự của Trung Quốc, nhưng phải mất bao lâu hoặc liệu một quyết định như thế có thể thực hiện trước đại hội đảng hay không? Và câu hỏi kế tiếp dĩ nhiên là khi nào đại hội sẽ khai mạc, tất cả các vấn đề vẫn còn chưa rõ ràng và chắc chắn vào thời điểm này.”
Ông Lam nói ông tin rằng một quyết định nào đó về ông Bạc Hy Lai có thể được đưa ra trong nay mai.
Ông Lam nói: “Theo tôi, họ không còn nhiều thời giờ vì thì giới lãnh đạo sắp đi đến chỗ đưa ra phán quyết chung cuộc về ông Bạc Hy Lai. Một lần nữa, điều này cho thấy rất rõ sự kiện là tại Trung Quốc, không có sự độc lập về tư pháp cho nên hầu hết các vụ hình sự cũng như các vụ khác đều do các giới chức cấp cao trong Bộ Chính trị quyết định, chứ không phải do các quan tòa hay các giới chức khác trong ngành tư pháp.”
Ða số các chuyên gia cho rằng đảng sẽ tổ chức đại hội lần thứ 18 vào một thời điểm nào đó trong tháng tới, để đánh dấu sự mở đầu của một cuộc chuyển giao quyền lực 10 năm mới có một lần này.
William Ide [Nguồn VOA]
