Luật Sư Nguyễn Văn Đài là nhân vật bất đồng chính kiến nổi tiếng hiện nay tại Việt Nam. Ông đã phải chịu án tù 4 năm vì những nỗ lực hoạt động cho tự do, dân chủ của mình. Bằng những tâm huyết của mình, luật sư Nguyễn Văn Đài cũng đã có nhiều đóng góp cho sự ra đời của Công Đoàn tự do tại Việt Nam. Chắc chắn lịch sử của ngành Công Đoàn tự do của nước nhà sẽ ghi danh ông, người có nhiều mối quan tâm sâu sắc tới giai cấp công nhân trong chế độ nhà nước độc tài hiện nay.
Người viết bài có nhiều dịp trò chuyện cùng Luật sư Đài, vì vậy mà có thể hiểu được những nổi ưu tư cũng như quan điểm của ông về vấn đề Công nhân Việt Nam hiện tại. Theo ý ông, mặc dù người công nhân hiện đang chịu nhiều bất công và thiệt thòi do không có công đoàn tự do đại diện, nhưng trong tương lai chắc chắn tình hình sẽ được cải thiện. Đó là việc nhà nước Cộng sản Việt Nam buộc phải nới lỏng sự kiểm soát đối với người công nhân do sự hội nhập ngày càng sâu rộng với thế giới của họ. Vì vậy mà giới công nhân có điều kiện hơn để tranh đấu cho bản thân, tiến tới sự xuất hiện và tồn tại hợp pháp của công đoàn độc lập.
Luật sư cho rằng tổ chức Công Đoàn của nhà nước Cộng sản thông đồng với giới chủ để bóc lột người lao động, và ông thực sự buồn vì chuyện đó: “…Tôi thực sự buồn trước việc các tổ chức công đoàn của đảng cộng sản không đại diện cho quyền lợi của người lao động, một số tổ chức công đoàn thì thông đồng với giới chủ để bóc lột người lao động, một số thì bất lực để giới chủ bóc lột các thành viên của mình…” (Luật sư Nguyễn Văn Đài trả lời phỏng vấn Đài Chân Trời mới ngày 2/3/2007).
Đảng Cộng sản luôn tự xưng là người đại diện cho giai cấp Công nhân nhưng lại thờ ơ, vô trách nhiệm với người lao động. Thậm chí họ còn siết chặt sự kiểm soát đối với người công nhân bằng tổ chức Công Đoàn quốc doanh. Điều đó chứng tỏ rằng, đảng Cộng sản chỉ lo cho lợi ích của bản thân và đồng đảng của họ. Và đó là thực trạng về giới công nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
Ông cho rằng Bộ Luật Lao Động quy định về thủ tục đình công hết sức khắt khe, khiến cho người công nhân gần như không thể thực hiện những cuộc đình công hợp pháp. Sở dĩ có chuyện này là vì chính quyền cộng sản sợ rằng việc xảy ra đình công sẽ ảnh hưởng đến sự ổn định chính trị của họ.
Về trách nhiệm của Tổng Liên Đoàn Lao động Việt Nam, Luật sư Nguyễn Văn Đài cho rằng: “…trên thực tế, họ không làm được bao nhiêu công việc. Quyền lợi của người công nhân vẫn bị xâm phạm ở khắp nơi trên đất nước Việt Nam. Người Công nhân không thể trông cậy vào Tổng Liên Đoàn Lao động Việt Nam, họ cần phải đấu tranh để dành quyền tự do thành lập nên tổ chức Công đoàn của riêng họ, để bảo vệ cho quyền và lợi ích của chính họ” (Luật sư Nguyễn Văn Đài trả lời phỏng vấn Đài Chân Trời mới ngày 2/3/2007). Vì vậy theo ông, giới Công nhân Việt Nam cần tự lực cánh sinh để tranh đấu cho quyền lợi của mình, không nên trông chờ vào tổ chức công đoàn nhà nước.
Chính quyền Cộng sản Việt Nam không những không bảo vệ quyền lợi người Công nhân, mà còn ngăn chặn họ thành lập Công đoàn độc lập của riêng mình. Thực tế đó dẫn tới việc quyền và lợi ích của người công nhân ngày càng bị vi phạm nghiêm trọng. Họ trở nên bế tắc trong việc tranh đấu cho quyền lợi của chính mình, họ bị chính quyền cô lập và giám sát gắt gao.
Trên thực tế, trong năm 2006 thì một tổ chức Công Đoàn Độc lập đã được thành lập (tháng 10 năm 2006). Nhưng ngay sau khi vừa mới ra đời thì gặp phải sự sách nhiễu và kiểm soát gắt gao từ chính quyền nhà nước Cộng sản). Vì vậy mà tổ chức Công Đoàn Độc lập chưa thực sự kết nối được với giới Công nhân – đối tượng mà mình phục vụ.
Với những thực trạng và nguyên nhân kể trên, thì việc giác ngộ ý thức của người lao động trong việc tự mình đấu tranh đòi quyền lợi chính đáng là việc hết sức quan trọng. Chỉ khi nào người lao động tự ý thức được sức mạnh của mình, thực sự đoàn kết để tranh đấu cho công bằng và lẽ phải thì hoạt động Công Đoàn mới có bước tiến vững chắc và tiến bộ. Sự đàn áp, giám sát và sách nhiễu của nhà cầm quyền khiến cho những hoạt động Công Đoàn gặp nhiều cản trở, sự kết nối giữa tổ chức và giới Công Nhân vì thế mà cũng trở nên khó khăn hơn. Hoạt động của tổ chức Công đoàn Độc lập là tất yếu và cần thiết, nhưng cần thiết hơn cả là sự gặp gỡ và gắn bó giữa tổ chức và giới Công nhân. Chỉ khi đó thì công cuộc đấu tranh cho quyền lợi người Công nhân và sự nghiệp Công đoàn mới mau chóng đi đến thắng lợi.
Những quan điểm trên của Luật Sư Nguyễn Văn Đài đã phần nào nói lên được thực trạng hoạt động Công Đoàn và phong trào Công nhân hiện nay ở Việt Nam. Hy vọng trong thời gian tới, hoạt động Công Đoàn có nhiều bước phát triển vượt bậc và khởi sắc. Với việc ngày càng gia tăng tốc độ Công nghiệp hoá hiện nay ở Việt Nam, trong khi đó quyền lợi của giới Công Nhân ngày một bị vi phạm nặng nề, thì ngày bùng lên ngọn lửa đấu tranh đối với giới chủ và nhà nước Độc tài là không còn xa.
Giai cấp Công nhân Việt Nam nên tỏ rõ sức mạnh của mình trên con đường đấu tranh đồng hành cùng dân tộc. Một dân tộc Việt Nam tự do – dân chủ, đồng nghĩa với quyền và lợi ích chính đáng của người Lao động được bảo vệ. Đó là mong muốn cũng như nỗ lực của mọi lực lượng đấu tranh dân chủ, trong đó có giai cấp Công nhân tiên phong.
Một khi người Công nhân Việt Nam đồng loạt nổi dậy để đòi quyền lợi thì họ đã tự mình giải thoát ra khỏi gông xiềng Cộng sản. Ngày mà giới Công nhân tìm đến được với lý tưởng tự do, thì cũng là ngày mà thực trạng bất công sẽ bị cuốn trôi theo làn sóng đấu tranh. Nhìn nhận thực tại là để nhận chân được giá trị của chân lý, thấy được cội nguồn sức mạnh để nâng cánh chúng ta trên con đường tranh đấu. Bằng cách đó mà người Công Nhân Việt Nam sẽ đứng vững trên đôi chân của mình, góp phần to lớn đối với sự nghiệp tranh đấu cho tự do – dân chủ trên quê hương Việt Nam chúng ta.
22.7.2012
Huỳnh Công Đoàn [Diễn Đàn Công Nhân]
