Vừa qua, tôi có nhân duyên được đọc bạch thư do Huynh trưởng Lê Công Cầu viết về Cáo bạch của đức Tăng thống được đăng tải trên trang nhà của Phòng thông tin Phật giáo Quốc tế với những lời lẽ mang nặng tính chỉ trích nhưng thiếu vắng tinh thần xây dựng, trong bối cảnh Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất đang ra sức vận động nhằm giải trừ quốc nạn.
Là một phật tử, tôi thấy mình có trách nhiệm gióng lên tiếng nói lương tri không ngoài mục đích nào khác hơn là góp phần bảo vệ và gìn giữ danh tiếng cho Giáo hội trước những hành động mà tôi cho rằng sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thanh danh của Tăng đoàn và tổn hại đến niềm tin của giáo chúng.
Tôi viết bài này khẩn thiết kêu gọi các vị lãnh đạo trong Giáo hội nhất thiết quan tâm trong nổ lực gạt bỏ mọi bất đồng quan điểm, kiện toàn bộ máy Giáo hội để tập trung đối phó với những trấn áp mạnh tay từ chế độ cộng sản.
Qua bản bạch thư của Huynh trưởng Lê Công Cầu, tôi xét thấy có nhiều mâu thuẫn nội tại và vi phạm những nguyên tắc cốt lõi trong Giáo hội khiến nhiều phật tử trong nước cảm thấy vô cùng bất bình.
Vi phạm nguyên tắc
1. Xét rằng, trong Hiến chương và điều lệ của Giáo hội có quy định:
Viện Tăng thống vốn dĩ không có cư sĩ tham dự, nay trong bạch thư của ông Lê Công Cầu cho rằng Cáo bạch của đức Tăng thống là do cư sĩ thực hiện, điều này đồng nghĩa với việc ông cho rằng Viện Tăng thống làm việc hoàn toàn sai nguyên tắc mà giáo hội đã đặt ra. Một hệ lụy chắc chắn dẫn đến, Phật tử trong và ngoài nước, cũng như những tín hữu các tôn giáo khác khi đọc qua bạch thư sẽ cho rằng ban lãnh đạo của Viện Tăng Thống GHPGVNTN tùy tiện, không tuân thủ quy tắc của giáo hội.
Điều này làm phương hại nghiêm trọng đến uy tín và hình ảnh của đức Tăng thống cũng như những chức sắc khác trong hàng ngũ giáo phẩm. Là một Phật tử gắn bó lâu dài với hoạt động của giáo hội, lẽ nào ông Cầu không nhận thực được tác hại nghiêm trong của những cáo buộc vô căn cứ đó. Tôi không biết ông Cầu vô tình hay cố ý gián tiếp mạ lị các hàng giáo phẩm trên một diễn đàn quốc tế như vậy?
2. Thứ đến, ở địa vị là một Huynh trưởng, một người tự xem mình hiểu rõ các điều luật của giáo hội, Ông phải biết chức năng và quyền hạn của mình. Vụ trưởng Gia đình Phật tử vụ chỉ có quyền hạn điều hành các hoạt động trong phạm vi gia đình Phật tử. Ông không có thẩm quyền can dự vào công việc nội bộ của lưỡng viện. Trong bạch thư, ông lặp đi lặp lại luận điệu đòi cách chức quý thầy trong hàng ngũ giáo phẩm của Giáo hội. Xin hỏi, ông thừa hành ủy nhiệm của ai để viết bạch thư trên? Mục đích khi công khai mọi hoạt động trong nội bộ giáo hội từ Viện Tăng Thống đến Viện Hóa Đạo cho tất cả Phật tử và công luận trên Thế giới biết là gì?
3. Trong nội quy của Viện Hóa Đạo có ghi rõ nguyên tắc hành chánh, cấp thừa hành để có thể phân minh quyền hạn giữa các chức vụ nhằm tạo thiết chế thuận lợi cho các hoạt động giáo vụ. Qua đó, có thể kiểm soát chặt chẽ mọi hoạt động trong quyền hạn cho phép để tạo ra sự đồng bộ trong cơ cấu Giáo hội. Trên nguyên tắc, tất cả mọi văn bản, thông bạch trước khi công khai trên các diễn đàn phải trình báo để Viện Hóa Đạo duyệt xét.
Mặc dù biết rõ nguyên tắc trên, ông Lê Công Cầu vẫn tự ý soạn thảo bạch thư để gởi cho ông Võ Văn Ái đăng tải trên trang nhà của Phòng thông tin Phật giáo Quốc tế mà không thông qua Viện Hóa Đạo bất chấp quan điểm của chư tăng trong Viện về nội dung bản văn. Hành động đó của ông Huynh trưởng là hành vi vi phạm trắng trợn nội quy giáo hội vì vượt qua chức năng và quyền hạn cho phép.
Tưởng cũng cần kể đến trách nhiệm lien đới, việc ông Võ Văn Ái cho đăng tải một văn bản quan trọng trên trang nhà của Phòng thông tin Phật giáo Quốc tế, cơ quan ngôn luận chính thức của Giáo hội mà không kiểm chứng tính chính đáng của bản văn là hành động cẩu thả và sai trái. Hành động trên đi ngược với nội quy và tôn chỉ giáo hội.
Phải chăng người soạn thảo và người đăng bài muốn khẳng định họ có đủ năng lực và thẩm quyền để quyết định, xữ lý mọi thông tin của giáo hội mà không cần sự hiện diện của Viện Hóa Đạo?
4. Ngoài ra, trong bạch thư, ông Lê Công Cầu liên tiếp sử dụng những lời lẽ hỗn xược để công khai phê phán chư tăng trên diễn đàn đại chúng.
Phật tử dù là sơ cơ nhất cũng hiểu rõ Tam Quy và những quả báo ác nghiệp của việc phê phán chư tăng. Ông Lê Công Cầu là một Huynh trưởng, lẽ ra phải làm gương cho Phật tử noi theo. Tuy nhiên, hoàn toàn ngược lại với sự kỳ vọng của Phật tử và giáo hội, không những ngang nhiên vi phạm nội quy của giáo hội mà còn làm trái với giới luật của một Phật tử.
Ông hoàn toàn bất xứng với vị trí huynh trưởng mà mọi người đã tín thác. Những Phật tử trăn trở với tương lai giáo hội và đạo pháp, chúng tôi yêu cầu ông chấm dứt ngay cách xưng hô hỗn xược đó vì xúc phạm chư tăng là xúc phạm phật tử chúng tôi.
Hệ lụy của việc phân hóa nội bộ giáo hội
Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất từ sau năm 1975 liên tiếp bị nhà cầm quyền Cộng sản đàn áp. Chư tăng và Phật tử trong giáo hội tại quốc nội bị chính quyền sách nhiễu trong mọi hoạt động. Đảng Cộng sản luôn theo đuổi dã tâm phân hóa nội bộ, triệt tiêu uy tín giáo hội vì lo ngại sự lớn mạnh của Phật giáo Thống Nhất, một tổ chức xã hội dân sự không trực thuộc đảng CS sẽ trở thành đối trọng của chính quyền trong tương lai. Xuất phát từ những khó khăn trong việc giải trừ pháp nạn, những tăng ni phật tử có ưu tư trước sự tồn vong của giáo hội cần gạt bỏ mọi bất đồng để chung tay xây dựng một giáo hội vững mạnh. Pháp nạn chỉ được giải trừ khi nào giáo hội đồng lòng và được liên kết bởi những cá nhân có trách nhiệm. Bất kỳ hành động gây chia rẽ nào cũng xứng đáng bị lên án và loại bỏ.
Song hành với lịch sữ phát triển của nhân loại, lịch sữ phát triển của tất cả các tôn giáo lớn trên Thế giới, chúng ta phải nhìn nhận rằng, không có tôn giáo nào là không phạm sai lầm. Điều quan trọng, là giáo hội cần thức tỉnh để thay đổi cho phù hợp với thời đại nhằm dẫn dắt giáo đồ đi đến chân thiện mỹ. Trong quá trình đó, các hàng giáo chức trong giáo hội cần ngồi lại để tìm ra cách giải quyết vấn đề tối ưu thay vì để cho một vài cá nhân chỉ trích giáo hội nhằm phục vụ cho mục tiêu ích kỷ.
Tôi cảm thấy vô cùng đau xót khi những công việc hệ trọng liên quan đến sự tồn vong của giáo hội bị một số cá nhân như ông Lê Công Cầu lợi dụng, đem ra phơi bày cho bàn dân thiên hạ chỉ trích. Hành động của ông trên thực tế không cho thấy sự tác động tích cực nào dù là nhỏ nhất. Tôi chỉ nhận thấy những việc làm sai trái trên bị thôi thúc bởi những hiềm khích và tham vọng cá nhân. Những hành động thiếu suy nghĩ tạo cơ hội thuận lợi cho đảng Cộng sản đánh phá giáo hội dể dàng hơn. Để minh chứng mình là một phật tử có trách nhiệm, ông Cầu nên gạt bỏ bất đồng, hợp tác với chư tăng để mở rộng hoạt động giáo hội thay vì chỉ trích và đánh phá giáo hội để cộng sản lợi dụng điều đó.
Việt Nam đang đứng trước một vận hội lớn để chuyển đổi Dân chủ, Giáo hội cũng cần có những thay đổi để phù hợp với thời cuộc. Những suy nghĩ hẹp hoài của các cá nhân như ông Cầu sẽ là trở lực to lớn cho việc giải trừ quốc nạn. Tôi tin rằng, những vị lãnh đạo giáo hội đủ sáng suốt để nhận ra bản chất của vấn đề, kịp thời giải quyết và đưa giáo hội sớm đi vào nề nếp.
Riêng ông Lê Công Cầu, tôi khuyên ông nên thành tâm sám hối về những hành động sai trái của mình. Chúng tôi, những phật tử thiết tha với vận mệnh giáo hội sẽ không để bất kỳ cá nhân nào có ý định thâu tóm hay xâu xé giáo hội cho cá nhân mình.
Nhật Trung Huỳnh Trọng Hiếu
