Ngoại trưởng của ASEAN và Trung Quốc sẽ họp trong hai ngày 24 và 25/1 tại Côn Minh, Trung Quốc và trong cuộc họp này, họ cũng sẽ bàn về việc thiết lập một bộ luật ứng xử trên Biển Đông nhằm duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực quần đảo Trường Sa đang có tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam và một số nước ASEAN khác. Cuộc họp này do Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì triệu tập nhân kỷ niệm 20 năm hợp tác Trung Quốc-ASEAN.
Trong một buổi tiếp tân hôm qua (21/1) nhân Tết Nguyên đán sắp tới, đại sứ Trung Quốc tại Manila cho biết là các giới chức trong nhóm làm việc về bộ luật ứng xử sẽ soạn thảo văn bản này dựa trên các biện pháp được nêu ra trong bản Tuyên bố chung về Nguyên tắc Ứng xử trên Biển Đông ( DOC ) năm 2002.
Trong bản tuyên bố ký vào năm 2002, ASEAN và Trung Quốc đã cam kết giữ nguyên trạng quần đảo Trường Sa. Mặc dù đã ký tuyên bố DOC, nhưng Trung Quốc vẫn đẩy mạnh việc xây dựng các cơ sở quân sự trên quần đảo Trường Sa, khiến các nước có liên quan phản đối và đòi phải thương lượng bộ luật ứng xử tại Biển Đông, một văn bản có tính chất ràng buộc hơn.
Hôm qua (21/1), đại sứ Trung Quốc tại Manila khẳng định là Bắc Kinh vẫn ủng hộ một bộ luật ứng xử trên Biển Đông dựa trên thỏa thuận mà nhóm làm việc sẽ đạt được. Nhưng bộ luật này có vẻ khó mà thành hiện thực do Trung Quốc vẫn bác bỏ những điều khoản mà các nước ASEAN đề nghị cho bộ luật. Trở ngại chủ yếu vẫn là Trung Quốc vẫn không muốn thương lượng với ASEAN với tư cách một tập thể, mà chỉ chấp nhận thương lượng với riêng từng nước ASEAN có liên quan đến tranh chấp chủ quyền.
Ngày 17/01/11, Ngoại trưởng Indonesia, quốc gia hiện giữ chức chủ tịch luân phiên của ASEAN, đã thúc giục Trung Quốc và các nước Đông Nam Á gấp rút đạt đến thỏa thuận về bộ luật ứng xử trên Biển Đông, vì theo ông, nếu không làm gì, tình hình sẽ thêm phức tạp.
Thanh Phương