Những Đoản Khúc Chọn Lựa
Âm Nhạc Cổ Điển Tây Phương
Moonlight Sonata – 1st Movement
Ludwig Van Bethoveen
Bài Moonlight Sonata, đoạn 1 này cũng diễn tả cảnh Sáng Trăng như Clair de Lune của Claude Debussy và được nhiều người thích thưởng thức. Âm điệu có vẻ huyền bí gần như ám ảnh người nghe như một lời thì thầm bên tai.
Nhịp điệu diễn tà adagio (chậm) sustenuto (kéo dài từng nốt đến hết) khiền cho người nghe có ấn tượng mãnh liệt. Nhạc sĩ Hector Berlioz coi đó như “một lời than van thầm lăng” gổm nhịp điệu những cặp 3 nốt (triplet) chơi bằng tay phài (gần giống như trong bài “Raindrop” cùa Chopin), “một bài thơ mà ngôn ngữ con người không biết mô tả ra sao”. Bài này rất được hâm mộ khi Beethoven còn sống khiến ông bực mình nói: “Chắc tôi đã sáng tác nhiều bài còn hay hơn thế”.
Năm 1836, nhà phê bình nhạc Ludwig Rellstab có viết rằng bài Moonlight Sonata nhắc ông nhớ tới ánh trăng phản chiếu trên hồ Lucerne cho nên từ đấy bài sonata này khoác mãi tên Moonlight Sonata.
Nhạc sĩ trình tấu bàn Moonlight Sonata này là Valentina Lisitsa, một tài năng lớn mỗi thế hệ chỉ có một. Bà nắm vững kỹ thuật diễn tấu và thấu hiểu sâu sắc ý nhạc từng bài. Báo Chicago Sun-Times mô tả sự diễn tấu bài “Hợp Tấu Dương cầm sồ 2 của Rachmaninoff” do Lisitsa tại Đai Nhạc Hội ở công viên Chicago làm thính giả sửng sờ vế tài năng của bà. Hiện nay bà sống cùng chồng, Alexei Kuznetsoff, cũng một dương cầm thủ tài hoa, tại North Carolina.
Cuộc đời
nhạc sĩ Ludwig van Beethoven
(Lược trích bài của tác giả Phạm Văn Tuấn)
Ludwig van Beethoven sinh năm 1770 tại thành phố Bonn nước Đức. Cha của Beethoven và ông nội, đều là các ca sĩ cung đình địa phương. Đây là một gia đình thiếu hạnh phúc vì người cha thường hay say rượu, nổi điên và đánh đập các con.
Từ thuở thiếu thời, Ludwig đã tỏ ra có năng khiếu về âm nhạc. Năm lên 6 tuổi, Ludwig đã biểu diễn âm nhạc trước thính giả.
Mặc dù bị bạo hành bởi người cha, bị ép buộc phải học âm nhạc, Ludwig đã không thù ghét âm nhạc mà lại coi âm nhạc là một con đường giải thoát. Ludwig sáng tác các bản nhạc đầu tiên vào năm 1783. Trong thời gian sống tại Bonn, Ludwig van Beethoven bắt đầu được nhiều người có danh vọng biết tới tài năng, đặc biệt là tài ứng tác (improvisation).
Năm 1878, Ludwig du hành tới Vienna và đã có dịp dạo đàn cho Mozart nghe. Ông đã theo học nhạc sĩ này một thời gian ngắn. Tại Vienna, Beethoven cũng đã học nhạc với Haydn. Như vậy Beethoven đã được thừa hưởng được kỹ thuật cùng nhạc phong của Haydn, Mozart, hiểu rõ các nhạc thức cổ điển mà cho tới lúc đó, đã khá phong phú nhưng vẫn còn tiềm năng phát triển. Các hoàn cảnh bên ngoài, sức mạnh của tài năng bên trong đã giúp Beethoven biến đổi các di sản âm nhạc tiếp thu được thành những tác phẩm độc đáo, không hẳn là cổ điển, lại không thuần túy lãng mạn mà hàm chứa bên trong những nét đặc thù, khiến cho về sau này giới âm nhạc coi Beethoven như vị Vua Âm Nhạc xuất hiện giữa hai thế kỷ 18 và 19, ở giữa hai trường phái cổ điển và lãng mạn.
Beethoven đã sống độc thân, không hạnh phúc với hai người em. Hai người này thường hay cãi cọ với nhà nhạc. Beethoven bị cảm nặng vào cuối năm 1826, bị sưng phổi rồi qua đời vào ngày 26-3-1827.
VIDEO
Ludwig Van Bethoveen
Moonlight Sonata – 1st Movement
Valentina Lisitsa
XIN BẤM VÀO HÌNH TRÊN
FULL SCREEN VIDEO