Bão tố trên phím đàn
The Third Movement
Beethoven’s Moonlight Sonata Op 27, No 2
Quý vị đã thưởng thức những tiếng đàn dương cầm êm ả, khoan thai và dịu dàng trong Đoạn 1 của bài này mà âm điệu diễn tà cảnh vật dưới ánh trăng lung linh mờ ảo. Vì thế bài sonata này có tên “Moonlight”.
Quý vị sẽ ngỡ ngàng với Đọan 3 vì nó hoàn toàn khác với đoạn 1 và 2. Đoạn này thật là một bão tố dữ dội những tiếng dương cẩm dồn dập theo một nhạc ý (motif) nghe như khích động làm người nghe cảm thấy sôi nổi, bất an. Âm điệu manh động này dường như đến từ cảm xúc giận giữ, tức bực được buông thả của nhạc tác gia. Cho đến nay, đã trên 200 năm qua, thính giả vẩn cảm thấy ngạc nhiên ví tính cách dữ tợn của nó.
Với nhịp điệu Presto (Nhanh) và Agitato (kích động),
người nhạc sĩ tài hoa Valentina Lisitsa với những ngón tay linh hoạt, mềm mại đến điêu luyện đã diển tả trung thực tính thần và nhạc ý của Đoạn 3 này.
Valentina Lisitsa là một tài năng lớn mỗi thế hệ chỉ có một. Bà nắm vững kỹ thuật diễn tấu và thấu hiểu sâu sắc ý nhạc từng bài. Báo Chicago Sun-Times mô tả sự diễn tấu bài “Hợp Tấu Dương cầm sồ 2 của Rachmaninoff” do Lisitsa tại Đai Nhạc Hội Chicago đã khiến thính giả sững sờ vế tài năng của bà.
Valentina Lisitsa
Ludwig van Beethoven
Tiểu sử nhạc sĩ Ludwig van Beethoven
[Lược trích bài của tác giả Phạm Văn Tuấn]
Ludwig van Beethoven sinh năm 1770 tại thành phố Bonn nước Đức. Cha của Beethoven và ông nội, đều là các ca sĩ cung đình địa phương. Đây là một gia đình thiếu hạnh phúc vì người cha thường hay say rượu, nổi điên và đánh đập các con.
Từ thuở thiếu thời, Ludwig đã tỏ ra có năng khiếu về âm nhạc. Năm lên 6 tuổi, Ludwig đã biểu diễn âm nhạc trước thính giả.
Mặc dù bị bạo hành bởi người cha, bị ép buộc phải học âm nhạc, Ludwig đã không thù ghét âm nhạc mà lại coi âm nhạc là một con đường giải thoát. Ludwig sáng tác các bản nhạc đầu tiên vào năm 1783. Trong thời gian sống tại Bonn, Ludwig van Beethoven bắt đầu được nhiều người có danh vọng biết tới tài năng, đặc biệt là tài ứng tác (improvisation).
Năm 1878, Ludwig du hành tới Vienna và đã có dịp dạo đàn cho Mozart nghe. Ông đã theo học nhạc sĩ này một thời gian ngắn. Tại Vienna, Beethoven cũng đã học nhạc với Haydn. Như vậy Beethoven đã được thừa hưởng được kỹ thuật cùng nhạc phong của Haydn, Mozart, hiểu rõ các nhạc thức cổ điển mà cho tới lúc đó, đã khá phong phú nhưng vẫn còn tiềm năng phát triển. Các hoàn cảnh bên ngoài, sức mạnh của tài năng bên trong đã giúp Beethoven biến đổi các di sản âm nhạc tiếp thu được thành những tác phẩm độc đáo, không hẳn là cổ điển, lại không thuần túy lãng mạn mà hàm chứa bên trong những nét đặc thù, khiến cho về sau này giới âm nhạc coi Beethoven như vị Vua Âm Nhạc xuất hiện giữa hai thế kỷ 18 và 19, ở giữa hai trường phái cổ điển và lãng mạn.
Beethoven bị cảm nặng vào cuối năm 1826, bị sưng phổi rồi qua đời vào ngày 26-3-1827.
VIDEO
Beethoven
“Moonlight” Sonata op 27 # 2 Mov 3
Valentina Lisitsa
FULL SCREEN VIDEO
