Bộ Ảnh Đẹp của Lại Diễn Đàm: Mẹ, Con, Phụ nữ, và Cuộc Sống

Và, toàn bộ nội dung email anh gửi: “Thích nhiếp ảnh từ nhỏ”. Vỏn vẹn chỉ 5 chữ thế thôi!

Và, tôi bắt đầu từ đó cho câu chuyện đầu tuần này.Xin giới thiệu với các bạn nhiếp ảnh gia Lại Diễn Đàm. Anh sanh năm 1948 ở Hải Hậu – Nam Định. Nhưng sớm rời quê lên Hà Nội từ tấm bé, mang theo ký ức tuổi thơ về một quê hương giữa hai con sông Hồng và Ninh Cơ hạ nguồn đưa nước về biển. Xem ảnh của anh, man mác như ngỡ mình đang thơ thẩn, thả hồn ở đâu đó trong cảnh quê nhà.

Ảnh của Lại Diễn Đàm luôn bắt mình  bâng khuâng, đưa đẩy một tâm trạng về cảnh quê rất đời người và người đời. Xa mà gần, gần mà xa. Tôi thấy nơi ảnh của anh một tấm lòng trắc ẩn, hồn nhiên, chân thật và như thủ thỉ với người xem về những gì anh yêu thương trân trọng nhất. Và, có lẽ bạn cũng cảm được phần nào “cái đau đáu yêu thương ấy” của anh với bộ ảnh sau đây.

1.“Gánh con”Nikon D200 – iso400 – f/9 – 1/160Xin mở đầu bằng tác phẩm gánh con.Tuổi học trò, NAG Lại Diễn Đàm miệt mài 5 năm tại trường nhạc khoa đàn dây. Ai cũng tưởng cung bậc âm thanh đưa anh vào nghiệp nhạc. Nhưng anh lại tiếp tục 5 năm học Hội hoạ tại trường Mỹ Thuật. Rồi ai cũng tưởng nghiệp của anh sẽ là những gì anh học. Nhưng, chụp ảnh là tất cả với anh. “Thích chụp ảnh từ nhỏ“.

2.  “Nghề sông nước”  rel=nofollow>Nikon D300 – iso 250 – f/13 – s1/500

3. “Xe đạp thồ”Nikon D700 – iso640 – f/13 – s1/250

4.  “Phút giải lao”Nikon D700 – iso200 – f/18 – s1/6

5. “dáng nhà nông”

6. “Đôi nam nữ và Ô Quan Chưởng, Nikon D300 – iso640 – f/8 – s1/250

7. “Chia sẻ”Nikon D300 – iso400 – f/11 – s1/320

8. “Hồ sinh thái”Nikon D700 – iso400 – f/9 – s1/640

9. “Cảnh quê”

10. “Trâu”Fine Pix E550 – iso200 – f/5 – s1/60

11. Tác phẩm “Hồ Gươm”Fujifilm FinePix E550 –  rel=nofollow>iso100 – f/3.1 – s1/140

12.  “Cắt tóc” Fujifilm FinePix E550 – iso200 – f/2.8 – s1/180

Ảnh của anh Lại Diễn Đàm luôn hướng về cội nguồn, thấm đẫm bản sắc dân tộc, tác phẩm giàu tính sáng tạo, phản ánh chân thực cuộc sống bằng những hình tượng điển hình được khái quát trong một bố cục đơn giản, vững về tạo hình, những đường nét tinh tế tạo cảm giác thích thú và lay động tình cảm của đông đảo người yêu ảnh một chiếc giếng thơi hình bán nguyệt đẹp như trong ca dao, ngôi thủy đình mái đầy rêu phong mọc giữa ao sen vùng Sơn Nam Hạ. Xem ảnh mà như còn nghe thấy ở đâu đó tiếng hát văn những đêm hội làng, rặng xoan đào hoa rụng tím đường quê như níu kéo những bước chân trong chiều vội và những bà, những chị vùng biển quê ông đội thúng trên đầu thay đôi quang gánh mải miết trên đường xa… đã trở thành những hình tượng nhiếp ảnh mà anh dày công vẽ bằng ánh sáng, thứ ánh sáng làm mê đắm người xem.Mỗi lần liên lạc với anh, mình lại có tin anh đang đi chụp ảnh đây đó, trải hồn mình vào những khoảnh khắc bất chợt, để rồi thổi bùng lên trong lòng người xem ngọn lửa của tình yêu quê hương và những kỷ niệm đẹp về một thời xa vắng. Xem ảnh của anh chụp, ta như nghe thấy tiếng thời gian lướt nhẹ trong nắng và trong gió, cùng với giọng à ơi của người mẹ trẻ sau lũy tre làng… Anh như kẻ bộ hành phiêu lãng, cái phiêu lãng của nghệ sĩ cần cuộc sống nhiều lắm, vì anh đi tìm cái đẹp. Như đã nói cái đẹp của âm thanh, của hội hoạ không thoả, anh đi tìm cái đẹp trong tâm tình, trí tuệ, trong thiên nhiên, trong cuộc nhân sinh. Ảnh của anh là chân dung của cái đẹp của đời người, của người đời, của vạn vật.

13.  “Giếng Làng”

14.  “Thiếu nữ và cánh đồng”

15. “Têm trầu”

16.  “Ruộng”

17.  “Sóng lúa”

18.  “Cày ruộng và gieo mạ”

19.  “Bà giáo”

20. “Bến chài”

21.  “Thú vui của trẻ con”

22.  “Nghề tằm truyền thống”

23.  “Bình minh”

24.  “Đánh cá”

25.  “Góc buổi sáng phố Hàng Vải”

26.  “Đánh dầm và trâu”

27.  “Kho cá”

28. “Thiếu nữ bên hồ”

29.  “Đi chợ sớm”

30.  “Kiếm sống”

31.  “Vịnh Hạ Long”

32.  “Đi bộ trước vườn cải”

33.  “Chùa Một Cột”

34.  “Đặc sản chuối Nam Định”

35.  “Đôi bạn”

36.  “Ruộng lúa Sapa”

37.  “Thả chim”

38.  “Du lịch”

39.  “Trên đường làng”

40. “Tình mẫu tử”

Hơn 40 năm cầm máy ảnh, vẫn chỉ một chia sẻ vắn “thích chụp ảnh từ nhỏ”. Có lẽ đến giờ, khi đã tầm 65 tuổi đời, nhiếp ảnh gia Lại Diễn Đàm vẫn tiếp tục đi tìm cái đẹp qua nhiếp ảnh. Những cái đẹp khác nhau, đối lập nhau, nhưng chung là cái đẹp. Sự ưa thích ở từng người khác nhau, có thể không hoàn toàn giống nhau. Cảm xúc thẩm mỹ cũng không đồng nhất. Người thích tìm loại cảm xúc này, kẻ thích loại khác, tuỳ theo thể chất, tính tình, tâm trạng, hoàn cảnh… Có cái đẹp chỉ thoả mãn giác quan hay thị giác. Có cái đẹp của món đồ trang sức. Có cái đẹp xuyên vào trí tuệ, con tim, càng ngắm càng đẹp, càng ngẫm càng tuyệt vời. Có cái đẹp của tình yêu thiêng liêng, nhiều xúc cảm, và khi được tiếp cận phần nào, qua ảnh, người ta như chạm được một giá trị của cuộc sống, để mà sống! Với tôi, ảnh của anh Lại Diễn Đàm cho tôi cảm xúc đó.

Đàm Lan