Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte gặp ngoại trưởng Mỹ John Kerry, Phủ Tổng Thống, Manila, ngày 27/07/2016.REUTERS/Aaron Favila
Sau buổi họp với đồng nhiệm Philippines Perfecto Yasay tại Manila ngày 27/07/2016, ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố rằng Washington muốn tránh «đối đầu» tại Biển Đông. Những đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc trên hầu hết vùng biển này đã bị Tòa Trọng Tài La Haye bác bỏ ngày 12/07.
Theo hãng tin AFP, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ cho rằng cả Bắc Kinh và Manila cần đối thoại. Ông phát biểu : « Quyết định của Tòa mang tính ràng buộc nhưng chúng tôi không tìm cách đối đầu. Chúng tôi cố gắng tìm ra một giải pháp căn cứ theo quyền của các dân tộc mà luật pháp quy định ».
Tòa Án Trọng Tài Thường Trực La Haye đã xử Philippines thắng trong vụ kiện «đường chín đoạn» tại Biển Đông và cho rằng Trung Quốc không có bất kỳ « quyền lịch sử » nào tại khu vực chiến lược này. Bắc Kinh đã gay gắt phản đối và khẳng định không tuân thủ phán quyết của tòa.
Tuy nhiên, Washington lại thấy phán quyết trên là « cơ hội » để các nước có tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông giải quyết những bất đồng một cách ôn hòa. Ngoại trưởng Mỹ phát biểu:
«Chúng tôi hy vọng tham dự vào tiến trình thu hẹp phạm vi địa lý các cuộc tranh chấp lãnh hải, thiết lập một bộ quy tắc ứng xử tại các vùng tranh chấp và dẫn đến những giải pháp mà các bên đều chấp nhận được, thậm chí có thể là một loạt các biện pháp có thể gây lòng tin».
Ngày 26/07, ông Kerry đã đến Manila sau khi tham dự hội nghị ngoại trưởng ASEAN diễn ra tại Lào và đã gặp tân tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Trước đó, ngoại trưởng Mỹ cho biết sẽ khuyến khích nguyên thủ Philippines đi theo con đường đối thoại và «lật sang trang mới với Trung Quốc».
Một quan chức tháp tùng phái đoàn của ngoại trưởng Mỹ phát biểu với báo chí: Trong buổi làm việc với tổng thống Duterte, ông Kerry đã nhắc đến sự tăng cường hợp tác quân sự giữa hai nước, đồng thời cũng bày tỏ những quan ngại của Washington về tình hình nhân quyền tại Philippines.
Cựu thị trưởng thành phố Davao được bầu làm tổng thống Philippines nhờ chiến dịch vận động tranh cử với những lời hứa triệt hạ những kẻ buôn bán ma túy. Theo ước tính của cảnh sát, từ ngày tân tổng thống nhậm chức 30/06, hơn 200 người đã bị tử hình vì tội buôn ma túy.
Úc khẳng định tiếp tục tuần tra tại Biển Đông
Vẫn liên quan đến tình hình Biển Đông, Úc không có ý định giảm cường độ các cuộc tuần tra hàng hải và hàng không tại Biển Đông trong năm 2016. Thông tin trên được phó đô đốc David Johnston tuyên bố trước các nhà báo tại thủ đô Canberra vào ngày 26/07.
Người đứng đầu các chiến dịch phối hợp quốc phòng khẳng định, Úc đã tiến hành nhiều cuộc tuần tra tại Bắc Ấn Độ Dương và Biển Đông trong chiến dịch mang tên «Operation Gateway» và kế hoạch này không có gì thay đổi vào năm nay. Ông khẳng định: «Hải quân và không quân Úc sẽ tiếp tục thực hiện các chuyến bay và quá cảnh trong khu vực Biển Đông chiểu theo luật pháp quốc tế ».
Thu Hằng, RFI