Mùa Thu đang về dưới bàn chân ai đang bước trên hè phố. Tiếng xào xạc ròn tan từ những chiếc lá vàng khô vụn vỡ cùng với những đám lá úa lăn tăn đuổi nhau làm lòng người cũng lao xao nhớ về những kỷ niệm khó quên. Ðố ai quét sạch lá rừng, để tôi khuyên gió gió đừng rung cây…Những sắc màu vàng cam đỏ tím đã hé lộ khắp nơi điểm tô cho bầu trời Thu trở nên lãng mạn khôn tả. Bắt đầu từ ngọn cây, những chiếc lá xanh biếc dần dà đổi màu, hoà cùng làn gió đùa nghịch cất lên giai điệu thu đầy quyến rũ. Những chiếc lá khô vàng rời cành, bay những vũ điệu cuối cùng trong không gian để rồi nhẹ nhàng đáp xuống, vĩnh viễn trở về cát bụi.
Mùa Thu này tôi muốn mượn hình ảnh Thu về để thử diễn đạt hai câu thơ cuối trong bài thơ Mùa Thu Paris – Thi sĩ Cung Trầm Tưởng:
…Mùa Thu! Mùa Thu
Mây trời âm u
Yêu người độ lượng
Trong Em tâm tưởng giam tù
Tình Yêu là một điều gì khó cầm giữ. Có khi ta tưởng nắm được nó trong tay nhưng nó lại bay vụt mất. Có khi ta nhất định quay lưng gạt đi thì nó cứ lừng lững chiếm lấy hồn ta. Hạnh phúc vì yêu hay đau khổ vì yêu? Thật khó có ranh giới rõ ràng bởi cả hai đều cùng tồn tại ở ranh giới của cảm xúc riêng mỗi người trong những thời khắc và hoàn cảnh khác nhau. Ta nhốt gió trong lồng có được không? Chắc là không. Tình Yêu như cơn gió vốn vô hình vô thể đến rồi lại đi. Có khi ta mở toang lồng mà nó vẫn muốn ở lại. Thật lạ!
Tình Yêu đích thực – tự nó là một điều tự do. Tự do như mây trời như gió thoảng. Tôi yêu ai, đấy là tiếng nói của con tim tôi hướng về người ấy. Tôi thổn thức, quan tâm và luôn nghĩ về người ấy. Không ai có thể bắt tôi phải “yêu” người ấy cả. Chỉ là tôi muốn. Thế thôi. Cái “tôi” của tôi đi tìm một chủ thể khác để chạm vào, để tương hợp, giao cảm và đồng hành trên một hay nhiều phương diện. Thế là Tình Yêu phát sinh và bắt đầu từ đấy. Tự nguyện – do đó là một đặc tính cơ bản của Tình Yêu. Cụm từ “ Nô lệ của tình yêu” diễn tả cái tự nguyện đến mức cao nhất là hành động tự đặt mình vào làm nô lệ cho một chủ nhân duy nhất. Chủ nhân đó có tên gọi là Tình Yêu.
Xin được đặt dấu ngoặc ở đây. Ðừng lầm lẫn chữ “Tình Yêu” với “Người Yêu”. Nô lệ của tình yêu khác một trời với nô lệ của người yêu. Tại sao vậy? Bởi chủ thể Tình Yêu đồng nghĩa với tự do – tự nguyện – và cao thượng trong khi chủ thể Người Yêu thì nhiều giới hạn lắm lắm, tưởng nên tránh nêu ra ở đây…
Nãy giờ tôi đưa bạn đi lan man với hai chữ Tình Yêu cốt chỉ khơi mào cho câu thơ “YÊU NGƯỜI ÐỘ LƯỢNG”.
Ðộ lượng không phải là một đặc tính có sẵn. Cũng không phải độ lượng là một bản chất của một người nào đó từ khi lọt lòng mẹ, bất kể là nam hay nữ.
Người độ lượng không phải là một người bảo sao nghe vậy. Không phải là một người dễ dãi với mọi vấn đề. Không phải là người hiền như cục đất, gì cũng Yes tuốt luốt.
Ðúng hơn độ lượng là một Thái Ðộ.
Người độ lượng trước tiên phải là người sống có nguyên tắc và có sự nghiêm khắc bản thân đối với những nguyên tắc ấy. Nhưng người ấy tỏ thái độ tha thứ, không chấp nhất, hoặc không nhắc lại những lỗi lầm do người khác gây nên do cố ý hay vô ý.
Người độ lượng tha thứ tất cả không vì danh lợi tiếng tăm vật chất cũng như tiếng thị phi xã hôi gia đình – nhưng là vì YÊU THƯƠNG. Người độ lượng chấp nhận và cảm thông đối tượng làm lỗi trong sự ước muốn đối tượng được hoàn thiện hơn, và cho đối tượng có cơ hội được làm lại từ đầu.
Bởi độ lượng là một thái độ nên độ lượng cần được tập luyện trong giao tiếp cư xử hằng ngày, nhất là trong khi ta đang tập sống yêu thương mỗi giờ mỗi khắc cho cuộc đời ngắn ngủi trăm-năm-cũng-là-hữu-hạn.
Một người Thầy độ lượng làm nhiều học trò kính trọng.
Một người Cha độ lượng làm nhiều đứa con kính phục.
Một người Mẹ độ lượng làm con cái tin tưởng thương mến.
Một người Bạn độ lượng làm tình bạn thêm keo sơn gắn bó.
“Xích sắt dễ gãy – Lạt mềm buộc chặt”. Ðô lượng có thể ví như cọng lạt mềm tuy không cứng rắn nhưng lại có sức âm ỷ ràng buộc khó gỡ khó rời. Nhận ra điều này ta sẽ thấy sự cần thiết có mặt của hai chữ ÐỘ LƯỢNG trong Tình Yêu để ta và đối tượng yêu thương cùng nhau tạo nên một cái lồng mở cửa…
…TÌNH YÊU SẼ Ở LẠI…
Không có một trái tim nhàu nát
Không có một trái tim rao bán
Chỉ có một trái tim độ lượng
Ðể “ Trong Em tâm tưởng giam tù”
Một giam tù tự nguyện và đẹp nhất
Một giam tù tự-do-như-gió-trời
Phi Yên
